Avrupa Gazeteciler Federasyonu’nun (EFJ) genel kurulu için birkaç gündür Budapeşte’deyim. Nüfusu bize göre az ama birçok açıdan “sorundaş” gibiyiz. Otoriter bir başbakan, yasaklanan, daraltılan ifade ve özgürlük alanı. İki yıl içinde değişim olacak umutları var, parası da bizden oldukça değerli. Ancak üst üste yasal ve hatta anayasal değişikliklerle hürriyetlere tırpan vurulmaya çalışılan bir ülke Macaristan, üstelik de hem Avrupa’nın göbeğinde, hem de AB ülkesi…

EFJ’nin Budapeşte’de gerçekleştirdiği seçimli genel kurulu birçok açıdan sıradan bir yıllık toplantıdan çok daha fazlasıydı. Avrupa kıtasında medya özgürlüğüne yönelen tehditler karşısında, farklı dillerden ama aynı değerlerden konuşan gazetecilik örgütleri ortak bir duruş sergiledi: “Hakikatin susturulmasına izin vermeyeceğiz.”

Bu duruş yalnızca bir mesleki refleks değil, aynı zamanda demokrasiyi savunmanın asgari koşulu olan ifade özgürlüğünün kolektif savunusuydu.

Macaristan: Konuşulmaya cesaret edilen ev sahibi

Toplantının ev sahibi Macaristan’dı. Ancak bu ev sahipliği, politik konumdan azade bir ciddiyetle ele alındı. Toplantının Macaristan’da yapılması bir tesadüf değil, bilinçli bir tercihti. Viktor Orbán yönetiminin yıllardır medya özgürlüğünü sistematik biçimde aşındırdığı, kamu kaynaklarının propaganda araçlarına dönüştürüldüğü, bağımsız medyanın ise ekonomik ve siyasi baskılarla susturulmaya çalışıldığı bir ülkede bu toplantının yapılması, bir meydan okuma ve bir dayanışma ilanıydı.

EFJ, Macaristan’ın medya ortamını toplantı belgelerinde açıkça kınadı. Kararlarda, bağımsız gazetecilerin baskı altında çalıştığı, kamu yayıncılığının tarafsızlığını yitirdiği ve medyanın iktidarın kontrolüne girdiği eleştirileri yer aldı. Bu sert tutum, ev sahibi ülkeye rağmen geri adım atmayan bir meslek duruşunun göstergesiydi.

Budapeşte, bu anlamda bir çelişkinin değil; bir ilkenin, bir iradenin sembolü haline geldi.

Gazze kararı: Oy birliğiyle kabul edilen vicdan

Genel Kurul’un en etkili kararlarından biri, EFJ tarihinde ilk kez toplantıya katılan 37 üyeden tüm örgütlerin ortak sunduğu Gazze önergesi oldu. Oy birliğiyle kabul edilen bu önerge, savaş bölgelerinde gazetecilerin hedef alınmasını açıkça kınadı; bilgi akışına yönelik sistematik engellemelerin, yalnızca basın özgürlüğüne değil, insan haklarına da ağır bir saldırı olduğu........

© Muhalif