Son yıllarda İslam coğrafyasının birçok noktasında gözlenen parçalanma eğilimleri, yalnızca iç siyasal dengeleri değil, bölgesel barışı da tehdit eden boyutlara ulaşmaktadır. Bu minvalde dikkatle takip edilmesi gereken gelişmelerden biri de Pakistan'ın Belucistan eyaletinde yaşanmakta olan ayrılıkçı hareketlerin faaliyetleridir. Yakın zamanda Beluç milliyetçisi Mir Yar Beluç’un “Demokratik Belucistan Cumhuriyeti” ilanı ve bunu uluslararası tanınma talepleriyle desteklemesi, yalnızca Pakistan’ın iç meselesi değil, bölgesel düzlemde çok taraflı etkiler doğuracak bir süreç olarak karşımızda durmaktadır.

Stratejik Derinlikte Bir Kriz

Belucistan coğrafyası, yalnızca Pakistan için değil, İran ve Çin için de stratejik öneme sahiptir. Çin’in “Kuşak ve Yol” girişiminin deniz kapısı olan Gwadar Limanı, Belucistan’da yer almakta ve bu yönüyle Pekin’in denizaşırı ticaret stratejisinde kilit rol oynamaktadır. Ancak bölge halkının hem içerden hem de dışardan gelen telkinlerin de etkisiyle bu yatırımlardan ve ortaya çıkacak faydalardan dışlandığı yönündeki algısı, sorunları derinleştirmekte, buna bağlı olarak da etnik ve siyasi ayrışmalar körüklenmektedir.

Pakistan, Çin-Pakistan Ekonomik Koridoru (CPEC) çerçevesindeki projeleri bir kalkınma hamlesi olduğu yönündeki söylemleri öne çıkarırken, Beluç halkı içinde bazı kesimler ise bu projelerin kendi ihtiyaç ve taleplerini yansıtmadığını, dahası topraklarının çok uluslu çıkar odaklarına devredildiğini iddia etmektedir.

İran-Pakistan Gerilimi ve Beluç Faktörü

Sınır ötesi boyutu da olan Beluç meselesi, özellikle İran’ın Sistan-Belucistan bölgesinde yaşayan Sünni Beluçlarla Pakistan’daki Beluçlar arasındaki........

© Milli Gazete