Nebiye Abott’a ait bir kitap, “Bağdatlı İki Ece”.

Kitabın yarısı Hazeyran’a ait.

Diğeri de Zübeyde Hatun.

N. Abbott, Chicago Üniversitesi profesörlerindendi.

Tarihin en muhteşem kadınlarını Harun Reşid’in annesi Hazeyran’ı ve eşi Zübeyde Hatun’u kaleme almıştır.

Bütün tarihçiler hemfikirdir ki Hazeyran üç halife zamanında da İslam İmparatorluğu’nu yönetmiştir. Eşi el Mehdi, oğulları el Hadi ve Harun Reşid.

Fakat bir kadına gösterilen bu toleransın kökenini Harun Reşid ve babası el Mehdi hatta dedesi el Mansur’da aramak daha mantıklı.

Halife Mansur’un karşısına bir savaş tutsağı olarak gelen Hazeyran’ın kimsesizliği karşısında duygulanan halife, onu oğlu el Mehdi ile evlendirdi.

Oysa Hazeyran kimsesiz değildi, Yemenli bir Arap’tı, orada soylu bir ailesi vardı.

Babası, Yemen Meliki idi.

Esir Melik’in kızı Hazeyran, sadece güzelliği ile değil; zekâsı, kültürü, kendinden emin duruşu ve edebî karizması ile de Halifenin dikkatini çekmişti.

Cariye Hazeyran, Hadi ile Harun'u doğurunca, Halife tarafından azat edilerek, nikâhlı eşi olmuştu.

Esirlikten gelse de o bir Melik kızı idi.

Hükmedici vasfı vardı, Halife eşi olarak nüfuzunu daha da artırdı.

Türküler eksik söylenmiş olmalı ki, “güzellik bir varlıktır” nakaratına “zeka daha önemli varlıktır” eklenmesi tezi, Hazeyran için kullanılabilir.

Zekâsı ile Halife’nin diğer eşlerini yarı yolda bırakıp suyun başına geçti.

Eşi Mehdi, bu hırslı kadına inat, çok yumuşak huylu idi.

Bu güçlü kadın, kocasının daha önceki soylu eşinden oğulları olsa da, iki oğlunu da veliaht seçtirmişti.

Önce büyük oğlu el Hadi daha sonra küçük oğlu Harun Reşid tahtın sahibiydi.

Sadece Osmanlı hanedanında kadınlar siyasete girmemiş.

Onlardan çok önce, Abbasilerde de güçlü bir isim siyasetin odağında.

Hazeyran…

Yemen güzeli, Bağdat kraliçesi.

Abbasi Halifesi Mehdi Billah'ın eşi.

Musa el-Hadi ile Harun Reşid'in annesi.

Aile oldukça ilginçtir, El Mehdi’nin yumuşak yüzü, tarihçileri öfkelendirecek kadar eşi Hazeyran ile birlikte devleti yönetmek hususunda toleranslıydı.

Neredeyse devlet işleri, Hazeyran’dan sorulur olmuştu.

Emirler veriyor, istemediğini yasaklıyor, alınmış kararları bozuyordu.

İlk icraatı, esir düşmüş kardeşini Yemen'e vali tayin ettirmek olmuştu.

Hazeyran, sanki Saba Melikesi Belkıs’ın memleketlisi olmanın getirdiği bir genetikle ülke yönetiyor, vali ve komutanların atanmasına dair önemli kararlar alıyordu.

El Mehdi, Hazeyran’ın sadece oğullarına değil ondan doğma kızı Banuka’ya da hayrandı. Onun çocuklarını diğerlerinden daha fazla sevdiği o kadar........

© Milli Gazete