menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Ruhun DNA'sı dildir –2–

30 1
12.09.2025

İnsan beyninin ve düşüncesinin en bariz hüneri dildir. Az kelimeyle konuşmak, dili ve hafızayı tembelleştirir. Bedenin güçlü ve kaslı olmasından, dilin ve hafızanın kaslı olması çok daha kıymetlidir. Bazen amansız kavgaları ve çatışmaları güç ve kas durduramazken, kaslı bir hitabet ve asırların tecrübesini omuzlamış kurmay kelimeler sulhu ve barışı sağlayabilir. Dil, düşüncenin sancağıdır; onu tahripçilere ve çalınmaya karşı korumak bir namus meselesidir.

​Zenginleştirilmiş ve çeşitlendirilmiş bir hayatı israfla yaşayıp birkaç yüz kelimeyle konuşmak, ruhun DNA'sına karşı büyük bir insafsızlık olur. Zengin ve organik bir kelime dağarcığı, zengin düşünmeyi ve uzun soluklu tefekkür etmeyi mümkün kılar.

​İnsan alışverişe çıktığında cüzdanındaki para yeterli olmayınca sıkıntı çeker ve mahcup olur. Aynı şekilde, sadece sevgiyi ifade etmekte bile zengin bir kelime hazinesi yoksa, alışverişteki sıkıntıdan çok daha büyük bir eksiklik ve sıkıntı yaşanmış olur. Sadece yazmak için değil, konuşmak, zengin duyguları ve hayalleri ifade etmek ve cömert bir anlatım sağlamak için kelime zenginliğine ihtiyacımız vardır.

​Türkistan'da binlerce yıllık tecrübeyi omuzlamış Türkçemiz, İslam'la şereflenince muazzam bir kültür, ahlak ve edep donanımı kazandı. Selçuklu ve Osmanlı, bu muhteşem dil ve kültürü sanat, edebiyat, mimari, fetihler ve dalaleti aydınlığa çevirmede kılıcı kadar keskin bir şekilde kullandı.

​Kelimeler, insanın derdini anlatmada başını yasladığı bir omuzdur. Hani bazen aradığınız kelimeyi bulamaz, o sağlam omuza erişemez ve enerjiniz tükenince sadece "neyse" dersiniz. Her zaman "neyse" demeniz, darda kaldığınızda ve diliniz mühimmatsız kaldığında "neyse" demeniz kadar etkili olamaz. Zaten ruh hali ve ihtiyaç, kelimeleri çok daha anlamlı kılar. Bazen "neyse" demek bir çığlık, bazen de boş vermişliğe işarettir. İşte bu yüzden, bir yazarın yazısında kullandığı kelimeyi hangi duyguyla kullandığını bilemeyiz. Ama en azından o kelimeyi........

© Milat