menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Doğancan Özsel & Armağan Öztürk yazdı: İsrail mi İran mı? Hangi tarafta durmalı?

17 1
21.06.2025

Siyasi tartışmaların ahlaki zeminde yürütülmesi bir zorunluluk değil. Çünkü hayatta kimsenin tam olarak kontrol edemediği bir çoğulculuk var. Farklı kültür kodları, değerler, yaşam tarzları ve çıkarlar insanları birbirinden ayırıyor. Hatta birbiriyle karşı karşıya getiriyor. Dolayısıyla siyasetin temeline ahlakı koymak, aslında siyasal süreçleri tıkayan bir çıkmaz sokak. Öte yandan siyaseti ideolojiye, ideolojiyi ahlak ve felsefeye bağlayan büyük gelenekleri yadsımak da mümkün değil. Bu nedenle verdiğiniz veya vermekten kaçındığınız siyasi kararlar sıklıkla etik politik bir düzlemde yorumlanıyor.

Hele ki savaş gibi insan hayatını doğrudan ilgilendiren bir hususta bahsi geçen etik hassasiyet daha da yoğunlaşıyor ve kendinizi siyasetten çok ahlakın ve doğal hukukun alanında buluyorsunuz. İsrail’in İran’a saldırısı da bu nedenle etik politik bir bağlamda yorumlanmaya çok açık. Çünkü savaş kimin kime ne kadar füze attığı meselesiyle sınırlı bir simülasyon evreninden ibaret değil. Şüphesiz ki savaşlar hakkında, tıpkı hava durumunu yorumlar gibi her türlü insani kaygıdan uzak, salt jeopolitik düzlemde yorumlar üretmek mümkün. Ama akıl karar verip tercihte bulunmaya, vicdan da o kararları sorgulamaya yatkın olduğundan kim haklı sorusundan kurtulmamız imkânsız.

Son gelişmeleri ele aldığımızda tabii ki İsrail haksız bir konumda. Gazze’ye son iki yılda yaşatılanları bir kenara koysak dâhi, İsrail’in İran’a karşı yürüttüğü savaşa adil dememiz olanaksız. İran’ın nükleer silah sahibi olma olasılığı ona savaş açılması için yeterli bir neden olamaz. Nükleer silahlanma şüphesiz dünya barışı için bir tehdit. Fakat bu tür silahlara sahip olmayı yasaklayan bir uluslararası hukuk kuralı yok. Üstelik nükleer silah sahibi olmak, otoriter rejimler için dış müdahalelerden sakınmanın en etkin yolu. Dolayısıyla Kuzey Kore ve İran gibi rejimlerin nükleer silahlanma arzularının rasyonel bir zemini var. Kaldı ki nükleer silahlanma kötü bir şeyse İsrail’in nükleer kapasitesinin neden........

© Medyascope