BBC’nin ortaya çıkardığı skandal
Britanya İmparatorluğu’nun sona ermesinin üzerinden yetmiş yıldan fazla bir süre geçti. Ancak sömürgeci eğilim ve yaklaşımlar Birleşik Krallık’ın siyasetçileri ve ordusu arasında epey bir derinden yerleşmiş olsa gerek ki, çağımızda bile kendisini fazlasıyla hissettirebiliyor.
BBC’nin “Panorama” adlı programında yakın zamanda, 2001-2021 yılları arasında Afganistan’da Batılı koalisyon güçlerinin operasyonları sırasında İngiliz Özel Kuvvetleri’ne bağlı bazı birliklerin sivilleri işkence yoluyla öldürdüklerine dair ciddi iddialar ortaya atıldı. Söz konusu programda çocuklar dâhil sivillerin vurulması, kelepçeli tutukluların infazı ve Afgan sivil hedeflere yönelik ayrım gözetmeyen saldırılara yer verildi. Bu şekildeki mağdurların tam sayısı açıklanmazken, kesin rakamların süren yargılamalar tamamlandıktan sonra ilan edileceği belirtiliyor. Kabaca tahminlere göre, üç ila yedi bin Afgan’ın İngiliz askeri yetkililerin kurbanı olduğu tahmin ediliyor.
İlgili rakamlar bir yerde pek az kişide büyük bir şok etkisi yaratıyor çünkü yüzyıllar boyunca Anglosaksonların kolonilerdeki halkları, her türlü zulmün yapılabileceği ikinci sınıf vatandaş olarak gördükleri biliniyor ve hatırlanıyor. Bu yaklaşımın zirveye ulaştığı örneklerden birisi 1857-1859 yılları arasında Hindistan’ı sarsan ünlü “Sepoyların (sipahilerin) İsyanı” sırasında yaşanmıştı.
Kimi Avrupalı tarihçilere göre, yerel halkın protestolarına yanıt olarak “Majesteleri”ne bağlı güçler, ayaklanmalara katılanlar ve ailelerinden yüz bin kadar kişiyi öldürürler. Ancak Hindistan’da bu konudaki kanıtlar daha da etkileyici nitelikte. Söz gelimi Bombaylı yazar Amareş Misra, “Medeniyetler Savaşı: Hindistan – 1857” ismindeki kitabında “akıl almaz boyutlarda bir soykırım” yaşandığını belirtiyor. Kendisinin hesaplamalarına göre, on yıl içerisinde İngiliz güçleri eliyle yaklaşık on milyon insan ölür. Bu dönemde İngilizlerin zulümde adeta sınır tanımadıklarına dair en çarpıcı tasvir Vasili Vereşçagin’in “İngiliz Hindistanı’nda Toplarla İnfaz” adlı tablosunda kendisini gösterir. Bahsi geçen resimde top namlularına bağlanan sepoyların toplu infaz........
© Medya Günlüğü
