Vladimir İvanoviç bir kitabı gösterip, “Bu kitabı okudun mu?” diye sordu.

Elime alıp baktım. Kitabın adı: “Ensiklopediya Logiçeskih Aşibok” (Энциклопедия логических ошибок), yani “Mantıksal yanılgılar ansiklopedisi”.

Yazarı, İmmanuil Tolstoyevskiy (Иммануил Толстоевский).

Tuğla gibi bir kitap.

Daha yeni, bu yılın başında, 2025 Ocak ayında Rusya’da yayımlanmış.

İmmanuel ismine Immanuel Kant, Immanuel Wallerstein gibi pek çok aynı isimli düşünür nedeniyle aşinayım, ancak yazarın soyadı bana tuhaf geldi.

Bir şaka mı var bu isimde diye düşündüm.

Meğer böyle bir yazar varmış.

Malum Rus edebiyatının iki büyük yazarı, Tolstoy ve Dostoyevski hep birbiriyle karşılaştırılır.

Klasik Rus romanının iki büyük devini kıyaslamak da artık neredeyse klasikleşmiştir. Bu, dünyadaki bütün Rus edebiyatı hayranlarının zihnini meşgul eden tükenmez bir konudur.

Ancak her ikisi de hayranlarına okuma süreçlerinin içinden bambaşka bir insan olarak çıkacakları yolculuk sunar.

Sanat söz konusu olduğunda anket yapmak çok saçma, ama yine de Rus edebiyatını sevenler, sıkı okurlar “Tolstoy mu yoksa Dostoyevski mi daha iyi?” diye ikiye ayrılırlar.

Halbuki bu iki usta, fikirlerini somutlaştırma biçimleri bakımından birbirinin zıddıdır.

Birbirinin zıddı olan bu iki yazarın soyadlarının bir araya getirilmesiyle yeni bir soyadının türetilmesi haliyle ilginç geliyor insana.

Önce yazar İmmanuil Tolstoyevskiy’nin muhtemelen entelektüel anne babasının çocuklarına yaratıcı bir isim koymuş olduğunu düşünmüştüm ama değilmiş.

Sonra biraz daha araştırınca olayı anladım. Yazar mahlas kullanmıştı.

Sonradan biraz araştırıp yazarın Türk olduğunu görünce şaşkınlığım iyice arttı.

İsminden anlaşılmıyor ama Türkiye doğumlu, Rus edebiyatı sevdalısı, Alman felsefesi meraklısıymış. İlk önemli tartışmasını ailesine karşı kazanarak ABD’ye elektronik mühendisliği okumaya gitmiş.

Yaşı uzun bir süredir 25-45 arasındaymış. Bu da bir espri konusu.

“Safsatalar Ansiklopedisi” ve “Fularsız Felsefe” kitaplarının yazarı.

Rusçada da yayımlanan 512 sayfalık “Safsatalar Ansiklopedisi” isimli bu kitabın ilk baskı yılı, 2020.

Rusçaya çeviren Anastasiya Semina. Maalesef sayısı iki elin parmaklarından fazla olmayan tanıdığım Türkçeden Rusçaya çeviri yapanlar arasında değil.

Yazar İmmanuel Tolstoyevskiy, aynı zamanda pratik felsefeye adanmış “Fularsız Entellik” podcast’lerinin de yazarı ve sunucusu.

Şimdiye kadar bilmemiş olmak benim kusurum tabii ki.

Öğrendikten sonra videolarının çoğunu izledim.

Kesinlikle değerli.

Ancak esprili bulmakla beraber mahlas kullanmasını ve videolarını sevimli bir maske ile çekmiş olmasını hâlâ çok anlamış değilim.

Bu arada yanlış anlaşılmamak için bir daha vurgulayayım, yazar olarak kullanılan ismi esprili bulmam kitabın akademik değerine gölge düşürmem, küçümsemem anlamına gelmiyor.

***

Bu kısa kitap tanıtımı benim hep yapılan klasik Rus edebiyatının iki büyük........

© Medya Günlüğü