Ben küçükken çok üzülürdüm; göllerde, barajlarda yakalanan ya da pazar tezgâhında sessizce can veren balıklara. Sudan çıkınca ölüyorlar diye. Ne bileyim… Çocuksu duygular işte. Ama belki de en saf hakikat, çocuğun kalbinden geçendir.

O zamanlar bilmiyordum; meğer dünyanın dörtte üçü suymuş. Demek ki biz onların değil, onlar bizim dünyamızda değildi biz onların mavilikle örülü, akışkan, kadim dünyasında yürümeye çalışan garip misafirlerdik. Yine de kendimi merkezde sanıyordum. Karaya basan ayaklarımı hakikat sanıyor, toprağı esas alıyordum. Suyu ise çoğu zaman bir tehdit, bir engel ya da sadece bir manzara gibi görüyordum.

Oysa su, ilk evimizdi. Annemin rahmindeki su gibi, varlığın ilk sesi, ilk sığınağıydı.

İnsanlık tarihi boyunca su, hem yaşamın kaynağı hem de büyük yıkımların sembolü olmuştur. Mitolojilerde tufan anlatıları, insanın doğayla olan dengesiz ilişkisini sembolize ederken, bilimsel veriler bugün gerçek bir ekolojik tufanın eşiğinde olduğumuzu göstermektedir.

Antik Yunan filozofu Thales’in “Her şey sudur” önermesi, yalnızca maddesel değil, varoluşsal bir yoruma da açıktır. Modern biyoloji de bu görüşü doğrular niteliktedir: İnsan bedeninin yaklaşık `’ı sudan oluşur; dünya yüzeyinin ise q’i sularla kaplıdır. İlk canlı formlar, yaklaşık 3.5 milyar yıl önce okyanuslarda ortaya çıkmıştır. Evrimsel biyolojiye göre, yaşamın karaya geçişi ise 375 milyon yıl önce balıksı atalarla gerçekleşmiştir. Yani karasal varlıklar, aslında suyun çocuklarıdır.

Bu gerçeklik, insanın yeryüzündeki merkezi konumunu sorgulatır. İnsan kendini toprağın hâkimi olarak görürken, aslında balıklar gibi suya ait bir geçmişin ürünüdür. Thales’in sezgisel felsefesiyle benim çocuklukta duyduğum saf merhamet arasında beklenmedik bir bağ vardır: Sudan çıkan her şey, köklerinden uzaklaşmanın sancısını taşır. Demek ki ben o sancıyı taşıyorum…

Mezopotamya’dan İbrani, Yunan, Afrika ve Hindu mitolojilerine kadar birçok kültürde tufan anlatıları ve su tanrıları önemli yer tutar. Nammu,........

© Medya Günlüğü