Sosyal medya bir alem, bilmediğin pek çok şeyi öğrenme fırsatı sunuyor. Ancak yalan yanlışla dolu bu ortamdan gerçeği ayıklamayı becerebilirsen…

Bir gün Liperit Pereniko adıyla bir paylaşım görmüştüm. “Adıgi.ru” kaynak gösterilerek yazılana göre Korsika Adası’nda ünlü bir kulüp varmış. Adı “Chez Tao” imiş ve Fransız Kerefov ailesine aitmiş. Kerefovlar aslen Kabartey’miş. Kulübü Kabartey Tao Han Kerefoff kurmuş. (Metinde son hece bazen fov bazen foff diye kullanılmış.)

Adige ögeleri ile süslü bu restoranda Adige kabile damgası ve Tao yazısı pek çok yerde bulunuyormuş. Tao aslında Fransızca Toukan kelimesinin kulağa gelen şekliymiş. Toukan’ın Kafkasyalı göçmenler için verdiği balo çok başarılı olmuş…

“Eee, ne var bunda?” diyebilirsiniz ama benim dikkatimi çeken “Kafkasyalı göçmenler” kısmı oldu. Çünkü Kafkas halklarının Ruslarca sürgün edilmesi sırasında Çerkes sülalelerin dağıtılarak Osmanlı topraklarının değişik yerlerine yerleştirildiğini biliyordum ama Korsika Adası’na da gönderildiklerinden hiç haberim yoktu. Korsika’nın değişimli olarak İtalyan ve Fransız işgaline uğrayarak yaşadığı gelgitleri de biliyordum ama Osmanlıların hükümranlığına girdiğinden de haberim yoktu. O yüzden “Korsika’da Çerkes göçmenler” lafına takıldım. Arkası geldi.

Aynı kaynağa göre, Prens Felix Yusupov anılarında “Toukan’ın Kafkasyalı göçmenler lehine verdiği balo çok başarılı oldu. Bizim için çaba harcayan Kerefov hem organizatör hem de uygulayıcıydı ve dostluğu her şeyden üstün tuttuğu doğrudur. Kafkasyalı göçmenleri açlıktan, kendisini ise elektrikli sandalyeden kurtardı” diye yazmış.

Metnin bozuk anlatımını bir yana bıraksam da bir balo düzenleyerek nasıl elektrikli sandalyeden kurtulunur ve niye ölüme mahkûm edilmiş diye takılmamam mümkün olmadı. İyice meraklanınca Google haritasına bakarak önce restoranın varlığını araştırdım. Evet, varmış. Restoranın kendi web sayfasında anlatılan hikâye de şöyle:

“Rasputin katliamının sanığı olarak Prens Felix Yusupov ile Tao Kerefoff Rusya’dan birlikte sürüldüler. 1928’de Kuzey Korsika’ya geldiler ve Calvi adındaki küçük kasabanın güzelliğine bayıldılar. Tao, aşık olduğu Jeannette Maestracci ile evlenerek Calvi’e yerleşti ve 1935’de Korsika’nın ilk gece kulübünü açtı. Kulübün olduğu 17. yüzyıldan kalma evi çocukları torunları hatta torun çocukları işleterek günümüze atalarının slogan ile taşıdılar: “Bugün mutlu ol, yarın çok geç olabilir.”

Okudukça sorular soruları kovalıyor. Büyük Kafkas Sürgünü 1863-1865’de olduğuna göre Tao’nun sürgünden yarım yüzyıl sonra (1935) uğruna balo verdiği Çerkes sürgünleri kimlerdi? Kabartey Tao’nun Rasputin’i öldüren Prens Yusupov ile birlikle Rusya’dan kaçmasının nedeni neydi? Sahi Rasputin kimdi ve niye öldürülmüştü?

Konuya takılınca aynı hikâyeyi Türkiye’de yayınlanan Çerkeslerin gazetesi Jineps’in 1 Aralık 2022 sayısında buldum ki “livekazkaz.ru-corsematin.com” adresinden Serap Canbek........

© Medya Günlüğü