Sovyetler lideri Josef Stalin’in, Gürcistan’ın Türkiye sınırına yakın bölgelerinde yaşayan Ahıska Türklerini trenlere doldurarak apar topar sürgüne göndermesinin üzerinden tam 81 yıl geçti.

Yanlarına hemen hemen hiçbir şey almasına izin verilmeyen Ahıskalılardan yaklaşık 17 bini soğuk, açlık ve hastalık sonucu yolda hayatını kaybetti. Hayatta kalanlar Özbekistan, Kazakistan ve Kırgızistan’a yerleştirildi.

1-5 Haziran 1989 yılında Özbekistan’ın Fergana Vadisi’nde yaşayan Ahıska Türkleri, büyük olasılıkla Sovyet gizli servisi KGB tarafından çıkarılan dedikoduların sonucu Özbeklerin saldırısına uğradı. “Fergana katliamı”nda en az 100 kişi öldü, bine yakın kişi de yaralandı. Olayların ardından yine yola düşmek zorunda kalan Ahıskalılar evlerini terk ederek Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Rusya ve Ukrayna gibi diğer Sovyet cumhuriyetlerine gitti.

Katliamlara ve eziyetlere hedef olan Ahıskalılar yıllar boyunca vatanlarına, Türkiye’ye göç edebilmek arzusuyla yaşadı.

Yıllar önce Kırgızistan’da kaldığım oteldeki odamdan çıkarken kat görevlisi kadının yanında esmer bir gencin oturduğunu fark etmiştim. Tam yanlarından geçerken kadın gence başıyla beni işaret ederek Rusça, “O da Türk” demişti.

Devir Sovyet devriydi. Kısa süredir bulunduğum ülkede o ana kadar “Ben Türk’üm” diyen bir Sovyet vatandaşıyla karşılaşmamıştım. Rus kat görevlisinden Türk olduğumu öğrenen Ali yanıma koştu, beni şaşırtan bir durulukta Türkçe konuşmaya başladı, kısa bir sohbetten sonra da “Gel hemen bizim köye gidelim, annem, babam, kardeşlerim seni görünce çok sevinecek…” dedi.

Sevinmek ne kelime, evde bayram vardı, Ali’nin annesi mutluluktan ağladı… Kalabalık evdekilerin hayatları boyunca gördüğü, dokunabildiği ilk Türk, daha doğrusu ilk Türkiyeli Türk bendim. Türkiye’den binlerce kilometre uzakta, Orta Asya’da bir köyde saf Türkçe konuşan, gece gündüz Türkiye’yi düşünen, Türkiye’den “vatan” diye söz eden insanlar görmek çok etkileyiciydi. Ahıska Türkleri ile ilk karşılaşmam böyle oldu.

Bu olaydan kısa süre sonra Özbekistan’ın Fergana Vadisi’nde Özbekler yıllardır beraber yaşadıkları Ahıska Türklerine saldırdı. Aslında........

© Medya Günlüğü