Soğuk havalarda neden palto giyeriz? Şemsiye kullanmamız nedendir? Bazı belgeleri neden dosyalara koyarız? Cep telefonlarımızdaki şifreler nedendir? Perde veya paravanlar niçin kullanılır? Niçin örtünürüz? Kapılar neden kilitlenir?

Bu ve benzeri sorular daha da çoğaltılabilir. Cevap ise basittir; çünkü insanlar güvende olmak ister, mahremiyetlerini korumak ve sınırları olsun ister.

Mahremiyet bireyin kendini güvende ve rahat hissetmesi için vardır. Mahremiyet, bireyin kendini ifade etme, özgürce düşünme ve hayatını yönetme özgürlüğünün temel unsurlarından biridir. Kişinin mahremiyetine müdahale, bireyin yaşamının ve içsel huzurunun olumsuz etkilenmesi demektir.

Mahremiyet kavramı içinde, kişinin bedeni, düşünce özgürlüğü, kendi ile ilgili bilgi ve belgeler üzerinde kontrol sahibi olması, kişinin yalnız kalabilmesi, gözetlemelerden ve sorgulamalardan korunması gibi unsurlar bulunmaktadır.

Mahremiyet kavramının en genel anlamda üç boyuta sahip olduğu söylenebilir. Bu boyutlar; kişi mahremiyeti, mekân mahremiyet ve bilgi mahremiyetidir.

Kişi mahremiyeti; kişiye dönük gerçekleştirilen haksız ve zarar verici çevreden gelen müdahalelere karşı korumayı içermektedir. Kişinin bedeni ve hayatını devam ettirdiği, kendisine ait alanların tümünü kapsar. Aynı zamanda diğer kişilerle fiziki teması ve bu temasın yakınlığını içermektedir.

Mekân mahremiyeti; Bireyin içinde bulunduğu ev, işyeri gibi mekanları, yakın fiziki alanı korumayı ifade etmektedir.

Bilgi mahremiyeti; kişiye ait özel bilgilerin toplanmasının, saklanmasının, işlenmesinin ve dağıtımının nasıl yapılacağını ya da yapılıp yapılmayacağını kontrolünü sağlamayı içermektedir. Bilgi mahremiyeti, kişinin kendine ait her türlü bilgiye kimin, ne zaman, nasıl ve ne kadar ulaşacağını kontrol edebilmesidir.

Mahrem kelimesi Arapça “haram” kelimesinden gelmektedir. “Mahrum”, “hürmet”, “muharrem”, “tahrim” gibi kelimeler de aynı kökten gelirler. Yasaklamak, men etmek, mahrum etmek, mümkün olmamak, el sürmemek, herhangi bir şeyi terk etmek, kişinin namusunu koruduğu yakınları, saygı gösterilecek şey; kadın ve kendileriyle evlenmenin haram olduğu yakın akraba gibi anlamlar içerir.

Mahremiyet kavramı........

© Maarifin Sesi