menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Mitoloji ve İlk İnanç Sistemleri

15 13
02.10.2025

Mitoloji insanlığın başlangıcıyla sahneye çıkan ve izleri günümüze kadar ulaşan büyük bir hazinedir. Bu hazine insanla ilgili her şeyi içine alır. O insanı ve anlama çabasını insana anlatan en eski söylencedir.

İnsan, bilmek ve anlamak ister. Bunun için kendisiyle ve içinde yaşadığı dünya ile ilgili sorular sorar. Diğer canlıların aksine insan bilinçli bir varlıktır hatta bilinçli olduğunun da bilincinde olmak onu anlam arayışına itmiştir. Üstesinden gelemediği boyunu ve gücünü aşan sorulara etrafında gördüğü birtakım varlıklardan yola çıkarak hikayeler oluşturur. Bazen onlara kutsiyet atfeder, bazen onlardan yardım alır bazen de hayal dünyasından elbiseler giydirerek bambaşka bir hale büründürür. İşte Mitler bu nevi sorular ve cevaplar neticesinde ortaya çıkmıştır. Mit, anlatı söyleme gibi anlamlara gelir logiaeki ise bildiğimiz bilimsel kimliktir işte; neyin arkasına eklenirse onun bilimidir.

Mit: Bir inanç etrafında oluşan, rivayetler yoluyla sonraki nesillere ulaştırılan, zaman içinde değişiklik gösteren söylencelerdir. Dinler, tanrılar, dünyanın ve insanlığın var oluşu, görünmeyen varlıklarla ilgili üretilen birikime verilen addır.

Mitoloji, aynı zamanda hurafeleri ve batıl inançları besleyen kaynaktır. Bazen sebebini bilmediğimiz davranışlarda bulunur, sözler söyleriz. Yolculuğa çıkan birinin ardından su döker, temizlik yaparız. Bazı kültürlerde hâlâ devam eden merdiven altından geçmemek, akşam tırnak kesmemek, eşiğe oturmamak, aksıran birine çok yaşa demek, olumsuz bir şey söylendiği veya duyulduğunda tahtaya vurmak… Çoğunu anlamlı kılan semavi dinler öncesi döneme ait inançlardır. İnanç sistemleri unutulup gitmiş fakat bazı ritüelleri yaşamaya devam etmektedir.

At nalının uğurlu sayılmasının nedeni Keltlerde yahut Orta Asya Türklerinde atın kutsal sayılmasındandır. Ayrıca eski çağlarda topraktan çıkarılan demir cevherini işleyen ve ondan çeşitli eşyalar üretenlere büyücü gözüyle bakılması bu inanışın temeli olabilir.

13 rakamının uğursuz........

© Maarifin Sesi