Çinliler, Amerikalılara “bize ihtiyaç duyduğumuz yüksek teknoloji çipleri satmasanız da çok daha az para harcayarak en az sizin milyarlarca dolarlık şirketleriniz kadar gelişmiş bir (yapay zeka) büyük dil modeli geliştiririz ve üstelik de bunu sizden farklı olarak herkese açık kodlarla şeffaf ve ucuza yaparız” dedi. OpenAI ve şirketin en büyük yatırımcısı Microsoft’un milyarlarca dolar harcayarak gelebildiği seviyeye Çin şirketi Deep Seek kendi açıklamasına göre 6 milyon dolarlık yatırımla geldi. OpenAI’ın ayda 200 dolar abonelik ücreti istediği o1 modeline alternatif R1’i ücretsiz sundu.

Herkes Çin’in Hangzhou kentinde bir üniversite merkezli girişim olan yeni DeepSeek yapay zeka uygulamasını konuşurken ABD merkezli teknoloji şirketleri borsada kara bir gün geçirdi.

Teknoloji ağırlıklı Nasdaq borsası %3,1 düştü. Yapay zeka çiplerinin önde gelen tedarikçisi Nvidia hisseleri hafta başında bir günde yaklaşık  düşerek 588,8 milyar dolar piyasa değeri kaybetti (bu kayıp, ilk 13 şirket hariç diğer şirketlerin toplam değerine eşit) . Ayrıca Google'ın çatı şirketi Alphabet ve Meta hisseleri de keskin bir düşüş yaşadı. Diğer çip üreticisi, enerji ve veri merkezi şirketleri hisse değerleri de geriledi.

Teknoloji şirketlerinin rekabeti artık küresel hegemonya mücadelesinin bir boyutu. Merkezi ABD’de olan şirketleri ABD politikalarından bağımsız düşünmek mümkün değil, Çin menşeili şirketlerin tamamen Pekin yönetiminin denetiminden bağımsız olmadığı gibi.

Ulus üstü yapılar şeklinde pazarlanan şirketlerin siyasetle içli dışlı ilişkisi geçen hafta bir kez daha görüldü. ABD Başkanı Donald Trump’ın yemin töreninde en ön saflarda ağırlanan isimlerin arasında sadece onun büyük destekçisi X, Tesla ve Space X sahibi Elon Musk değil, Meta (Facebook, Instagram, Whatsapp, LLaMa), Amazon, Google (Gemini,........

© Kısa Dalga