Bazıları dünya ne zaman esenliğe kavuştu ki şimdi olsun, Trump mesela ilk kez mi çıkıyor ortaya, Netanyahu benzeri insan kasaplarının soyu tükenir mi hiç diyorlar. Öyle veya böyle insana düşen bir erdem olarak haksızlığa karşı durmak ve faşizm başta olmak üzere her tür otoriter rejimlere cephe almaktır. Güç ki ne zaman tek kişinin, ulusun, ideoloji veya inancın elinde toplanır o vakit felaketler üst üste yığılır. İnsanın selameti katılıkta değil esnekliktedir. Geçmişte yaşanan büyük felaketler şu veya bu gerekçeye dayandırılmış keskin katılıkların sonucudur çünkü. İyi malzemeyle kaliteli dokunmuş kumaşlar benzeri yönetimler ya bizi sarmalar ya da zehirli sarmaşıklar gibi hayatsız bırakır. Yaşamanın değeri insanın tiranlık iddialarını törpülemesiyle artar.

Geçtiğimiz birkaç haftayı aynı zamanda yayınlanmış iki kitabı dikkatle okuyarak geçirdim. İlk cildi daha önce basılan S. Kotkin imzalı Stalin biyografisinin devamını zaten nicedir bekliyordum. Alain Frerejean’in ‘Stalin Troçki’ye Karşı’ sı ise sürpriz oldu ve okuduğum eserin dünyasını daha bir genişletti. Zaten, Stalin’in korku, plan ve kıyımlarının bir tarafında hep Troçki vardır. Sanki Stalin verdiği her kararın arkasında Troçki’den mephisto yaratır. Daimi karar gerekçesi olarak yararlanır onun varlığından. Kompleksle ihtirasların, güç istenciyle iç hesaplaşmaların sarmalandığı bir meseledir bu. Fakat olup biteni yine en iyi aydınlatan Stalin’in şu cümlesidir; ‘Hayatta hiçbir şey bir kurban seçmenin, özenle bir intikam tasarlamanın, onu gerçekleştirmenin sonra da yatmanın verdiği zevkin yerini tutamaz.’ 1923 yılında, daha henüz bütün ipleri eline geçirmeden bu sözü sarfettiğine bakılırsa ondaki ruh halinin sonradan değil ezeli olduğu........

© Karar