menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Kur’an öğretisinde doğruluk, dürüstlük ve güvenilirlik

36 1
08.10.2025

İslam akaidinde peygamberlerin taşımaları gereken beş özellikten ikisi “sıdk” ve “emanet” sıfatıdır (diğerleri: ismet [günahsızlık], fetanet [zeki ve akıllı olma], tebliğ [vahyi insanlara eksiksiz duyurma]). Sıdk “söz ve davranışlarda doğruluk ve dürüstlük”, emanet de “güvenilirlik” anlamına gelir.

“Güvenilir kimse” anlamındaki emîn kelimesi, İslam zamanında olduğu gibi İslam öncesinde de Mekkelilerce Hz. Muhammed’i nitelemek için kullanılırdı. Bu bilgiyi, Hz. Peygamber’in hayatına dair ilk eserin yazarı İbn İshak da vermektedir (es-Sîre, Beyrut 1978, s. 78, 108-109).

Aynı yazarın ve daha pek çok tarihçinin aktardığına göre, Mekkelilerin zulmünden kaçıp geçici olarak Habeşistan’a sığınan muhacirlerden Cafer (Hz. Ali’nin kardeşi) Habeş hükümdarının huzurunda bir konuşma yapmıştı. Cafer bu konuşmasında kendilerinin İslâm’dan önce de Hz. Muhammed’i vefakârlık, doğruluk (sıdk) ve güvenilirlik (emanet) erdemlerine sahip biri olarak tanıdıklarını, ona inanıp davasını desteklemelerinde bu niteliklerinin de etkili olduğunu ifade etmişti (es-Sîre, s. 215).

***

İki ayette “güvenilir kişi” anlamındaki emîn kelimesi “kavî” (güçlü) kelimesiyle yan yana geçer. (Neml 27/39; Kasas 28/26). Bu ayetlerdeki ‘kavî’ kelimesi –yapılacak işin mahiyetine göre– fiziksel veya zihinsel donanımı ifade eder. ‘Emîn’ ise her işte gerekli olan ahlâkî donanım için kullanılmıştır. Kasas suresindeki ayette........

© Karar