DeepSeek’in kurucusu Liang Wenfeng adlı bir mühendis. Meslektaşları tarafından içe dönük biri olarak tanımlanan Wenfeng, ilk kez 2010’ların sonuna doğru yapay zeka modelleri kullanarak güçlü kazanç sağlayan bir hedge fonunun kurucusu. Görünürde DeepSeek devlet desteği olmayan bir şirket ancak bu konuda elbette soru işaretlerini bir tarafta tutmak gerekiyor.

Geçen hafta borsalarda şok dalgaları yaratan, bazı yapay zeka şirketlerinin hisse değerini düşüren, ABD’nin teknolojik hakimiyetini sorgulatan ve Silikon Vadisi’nin teknoloji devlerini ürküten DeepSeek, yapay zekada alarm zillerinin çalmasına neden oldu. “Güçlendirmeli öğrenme yoluyla, yüksek lisans derecelerinde akıl yürütme yeteneğinin teşvik etmek” sloganıyla ortaya çıkan DeepSeek’in inanılmaz atılımı sonrasında endüstrinin önde gelen isimleri, yapay zeka modelinin hile yaptığını, modellerini daha etkileyici göstermek için sayılarını çarpıttığını düşünüyorlardı. Hatta Çin hükümetinin ABD’nin yapay zeka hakimiyetini baltalamak için propaganda yapıyordu.

ABD’DE ENDİŞE

Sonunda DeepSeek’in çoğu yapay zeka modelinin aksine açık kaynaklı bir yazılım olarak geliştirildiği ortaya çıktığında ve uzmanlar DeepSeek-R1’in ayrıntılarını daha fazla gözlemleme şansı buldukça şüpheler geride kaldı ancak bu kez de Silikon Vadisi’ni bir endişe sardı. Birçok ABD’li DeepSeek kullanmayı tercih etmeye başlamıştı. Yapay zekanın mobil uygulaması Apple’ın AppStore’unda ve Google uygulama mağazasında bir numaraya yükselmesiyle endişe yerini paniğe bıraktı. Çünkü ABD Çin’in yapay zekada ülkenin teknoloji liderleriyle en azından birkaç yıl daha yarışamayacağını düşünüyordu. Oysa Çinli sosyal medya TikTok, ABD’den çıkan rakiplerini sollamayı başarmıştı. Yapay zekada da aynı başarıyı gösterebilirdi, nitekim gösterdi de!

DeepSeek, bugüne kadar bildiğimizin aksine yapay zeka modelleri inşa etmek için güçlü çiplere ve veri merkezlerine çok büyük bir miktarda para harcamak gerekmediğini ortaya koydu. Oysa son birkaç yılda hayatımıza giren yapay zeka modelleri için milyarlarca dolar harcanmıştı. Oysa DeepSeek bir önceki modeli için sadece 5,5 milyon dolar harcadığını iddia etti. Elbette bu rakamın doğru olup olmadığı net değil. DeepSeek, yapay zeka modellerinin düzgün bir şekilde eğitildiğinde ‘büyük yapay zeka’ modelleriyle eşit hatta daha iyi olabileceğini gösteriyor. Üstelik bu model ücretsiz olarak kullanılabiliyor.

SADECE 2 YILDA

Geçen iki haftada piyasaları altüst ettiğinde birdenbire ortaya çıkmış gibi görünüyordu. Peki kimdi bu yapay zekanın arkasında isim? DeepSeek’in kurucusu Liang Wenfeng adlı bir mühendis. Meslektaşları tarafından içe dönük biri olarak tanımlanan Wenfeng, ilk kez 2010’ların sonuna doğru yapay zeka modelleri kullanarak güçlü kazanç sağlayan ve milyarlarca dolar sermaye çeken bir hedge fonunun kurucu ortağı olarak adını duyurdu. 2023 yılında OpenAI’ye rakip bir yapay zeka modeli geliştirmek için ekip kurdu. Sadece iki yıl sonra da bunu başarmış gibi görünüyor. Sektörde pek çok kişinin hemfikir olduğu bir konu var. O da Çin’in ilk büyük yapay zeka atılımını kimin gerçekleştireceği sorulsa çok az kişinin Wenfeng’i seçecek olması ki; Çin hükümetinin de aynı fikirde olduğu iddia ediliyor. Görünürde DeepSeek devlet desteği olmayan bir şirket ancak bu konuda elbette soru işaretlerini bir tarafta tutmak gerekiyor.

EDEBİYATÇILARI İŞE ALDI

Dönelim DeepSeek’in arkasındaki isim olan Liang Wengeng’e. Mühendisin işe alma felsefesi de yapay zekası gibi alışılmadık. Şirkette işe alınanlar sadece mühendis ekipleri değil, AI modelinin daha iyi olmasına yardımcı olmak için edebiyatçılar da işe alınıyor. Silikon Vadisi yapay zekanın ‘Sputnik anı (İnsanların tehdit altında olduklarını veya meydan okunduğunu fark ettikleri ve yetişmek için çabalarını iki katına çıkarmaları gereken nokta. Sovyetler Birliği’nin ilk uydusu olan Sputnik 1’i fırlattığı ve ABD’yi uzayda yendiği zamandan gelir. (Kaynak:usingenglish.com) olarak adlandırılan gelişmenin nereye varacağını kara kara düşünürken milyonlarca insan rotasını DeepSeek’e çevirdi.

Tabii yeni Başkan Trump da ülkesindeki teknoloji devlerini uyarmayı ihmal etmedi. Geçen pazartesi yaptığı bir açıklamada şunları söyledi: Çinli bir şirketin DeepSeek’i piyasaya sürmesi........

© Karar