Oyalamak kelimesini TDK, belirli bir süre birinin dikkat ve ilgisini başka bir şey üzerine çekmek, onu meşgul etmek, bekletmek, eğlemek olarak açıklıyor. Devamına da vakit kazanmak için aldatmak, diye anlamı sertleştiriyor.

Günlük hayatta oyalamayı, boşuna vakit geçirmek olarak kullanıyoruz.

Kimileri can sıkıntısını gidermek için bir şeylerle uğraşmaya “kendimi oyalıyorum.” anlamında oyalamayı müspet anlamda da kullanıyor.

Anadolu’nun bilge insanı Yunus Emre dünya malına tamah eden hırslı insanlar için
“Malda yalan mülkte yalan, var biraz da sen oyalan.” sözleriyle oyalanmaya kaç asır önce farklı bir anlam yüklemiş.

Gazete ve radyoyla başlayan insanı oyalama süreci televizyonla ivme kazandı. İnsanın gündemini başkalarının belirleyip insanı oyalaması internet, akıllı telefonlar ve sosyal medya ile tavan yaptı. İnsanın önüne konulan gündemler hem insanı oyalıyor hem de insanlık sürüklenmek istenilen istikamete itiliyor. Bütün gün bizim belirlemediğimiz, bize ait olmayan akıl hocalığını başkalarının yaptığı gündemlerle oyalanıyoruz. Bazen bir tarafın taraftarı olmak zorunda bırakılıp kendi hayat hikayemizden alıkonuluyoruz.

İnsanı atıl duruma düşüyorlar. Nitelikli insan olma özelliğimizi kaybediyoruz. Ekranların sesi görüntüsü o kadar çok ve yoğun ki biz kimin hayatını yaşıyoruz sorgulamasını yapmaktan da uzak düşüyoruz. Sıradanlaşıyoruz.

“Ben yordum ruhumu biraz da sen yor
Çünkü bence şimdi herkes gibisin” demiş Nazım Hikmet kendisini oyalayan sevgilisine.

İnsan herkes gibileşince nitelikli kalma özelliğini de kaybediyor. Bir dönem sonra dayatılan gündemin nitelikli olup olmadığı sorgulamasını da kaybediyor. Kendi hayatının mimarı olma, hayatının hadiselerini belirleme özelliğini de kaybediyor. Verilenlerle oyalanma durumu insanın dört bir yanını örüyor.

Halihazırda memleketin ekseriyeti bu vaziyeti yaşıyor. Nitelik ve keyfiyet yerini kemiyet ve sıradanlığa bıraktı, bırakmaya da devam ediyor.

Aynı durumu MEB’in belirlediği ve maarif camiamızın gündemine soktuğu konularda da görmek mümkün.

2025-2026 eğitim öğretim dönemi bir hafta sonra başlayacak. Memleket........

© Karar