menu_open
Columnists Actual . Favourites . Archive
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close
Aa Aa Aa
- A +

Shakespeare yahudileri neden sevmezdi

25 3
03.09.2024

Jeremy Black “İngiltere Tarihi” kitabında İngiltere’yi “Çok uluslu kimlik taşıyan emperyalist bir devlet.” olarak tanımlar.

İngiltere 17. yüzyıla kadar kralların, din adamlarının, lortların, sirlerin, düklerin, feodal beyleri arasında toprak ve iktidar kavgası yaşadığı bir ülke. Siyasi birlik, kralların gücüne bağlı pamuk ipliğine bağlı ilerlemiş.

Yahudilerin İngiltere ile bağları ticaretle başlamış. İngiltere’nin siyasi tarihi kadar istikrarsız ve karmaşık. Yahudilerin, İngiltere’ye ilk yerleşimi 11. yüzyılın ikinci yarısından sonra başlar. Yahudilerin İngiltere’de şantajcı tefeciler olarak ün kazanması, toplumda oluşturdukları kaos yüzünden onları kilise ve halk arasında istenmeyen sevilmeyen insan haline getirir. 1275 yılında faiz karşılığı borç verilmesi yasaklanan Yahudilere 15 yıl mühlet verilir. Yahudiler bu yasağa uymayınca Kral birinci Edvard, 1290’da Kraliyet Kararnamesi çıkarıp “Sürgün Fermanı”ıyla Yahudileri İngiltere’den kovar. Yaklaşık 350 yıl boyunca Yahudiler İngiltere’de barınamazlar.

Yahudi tüccarların çalışmaları sonucu 1656 yılında Kral Oliver Cromwell, din adamları ve tacirlerin şiddetle karşı çıkmalarına rağmen Yahudilerin İngiltere’ye yerleşmelerine izin verir.

Kilisenin tefeciliği yasaklamasına rağmen Yahudilerin Avrupa’da tefecilik yapmaları onları Avrupa’da sevilmeyen insan haline getirmelerinde başat roldür.

17.yüzyılın ikinci yarısından sonraki tarih aynı zamanda İngilizlerin sömürgeciliği Avrupa ülkelerinden devr alıp sömürgecilikte lider olmasına da denk gelen asırdır. Siyasi sömürgeciliği İngilizler, ekonomik sömürgeciliği İngiltere’nin himayesinde Yahudiler devralır.

Bu konuda eşine dünya tarihinde rastlanmayan Profesör Teoman Duralı’nın “Çağdaş İngiliz-Yahudi Küresel Medeniyeti” eserine bakabilirsiniz.

Yazımıza mevzu olan Shakespeare gelelim. Shakespeare yukarda Yahudilerle siyasi özetini verdiğim İngiltere’de tüccar bir babanın oğlu olarak 1564 yılında doğar. İngiliz dilinin en büyük yazarı ve dünyanın en iyi dram oyuncusudur. 38 oyun, 154 sone ve farklı edebi türlerde eserler veren Shakespeare günümüze dek olagelmiş. Günümüzde salt İngiliz dilinin ve İngiltere’nin yazarı olarak değil dünya edebiyatına altın harflerle adı yazmış evrensel bir yazardır.

Edebiyata katkılarından dokunulmazlık tahtında ikamet eden Shakespeare yazımıza mevzu olan eserini ‘Venedik Taciri’ oyununu 1596-1599 yılları arasında kaleme alır.

Dönemin Venedik’i , Avrupa’nın en önemli ticaret merkezlerinden biri olup cumhuriyetle yönetilen ve adaletiyle bilinen bir şehirdir.

“Venedik Taciri”nin konusu; Yahudi tefeci Shylock, gemi ticaretiyle uğraşan Antonio’ya 3 bin dükayı 3 aylığına bir kilo eti kaşılığında verir.

Toplumcu yazar Shakespeare Hristiyanlığın tefeciliği günah sayıp yasakladığı dünyada Venedik’te Yahudi tüccar varlığında tüm Avrupa hatta Rusya’da ve İngiltere’de halk nezdinde karşılığı olan tefeci Yahudi........

© Karar


Get it on Google Play