Divan meydanından, birûn’a geçiş yapan, saadet kapısı adı da verilen bab-ı sâde kapısı İmparatorluğun en önemli kapılarından biridir. Cülus törenlerinin, bayramlaşma törenlerinin yapıldığı bu kapı Fatih sultan Mehmed Han döneminden beridir tören kapısı olarak süre gelmiştir. Kapının yapısı Edirne sarayının kapısını anımsattığından fatih dönemine atfedilmesi de pek mümkündür

Sernakkaşlar tarafından saz yolu üslubu ile yapılan “Peri Kızı” tasvirleri hediye edilirdi.

Değerli taşlarla minelenmiş ince işçiliklerle benzenmiş bir taht ve Maraş işi dediğimiz altın ile sırma seraser kumaşlarından oluşan taht örtüsü bab-ı sâde kapısının önüne getirilirdi. Burada törenler başlar, şehzadeler sultanlık için bu kapıdan tahtın bulunduğu bab-ı sade kapısına gelir ve burada sultanlık biat’ı yapılırdı. Ayrıca bayramlaşma törenlerinin de yapıldığı bu kapı son bayramlaşma törenlerinin de Sultan Abdülaziz Han’ın sultanlığının ilk evrelerinde son bulmuştur. Bu kapının önüne kurulan bayram tahtı ve saray ricali ile bayramlaşma yapan sultan kıymetli hediyeler alır, ondan daha değerli kıymette hediyeler ihsan ederdi. Yine bir gün kanuni sultan Süleyman için kurulan bayram taht, sarayın Birûn teşkilatından ehli hiref sanatçılar birliğinden sernakkaş veli can’ın sultan için hazırladığı saz yolu üslubunda peri kızı tasvirlerini sunduğunu biliyoruz. Bu hediyenin karşılığında sultan ise kıymetli taşlarla bezenmiş değerli eşyaları ihsan ederdi ve yine son kez şehzadelikten, sultanlık için cülus tahtı bu defa Sultan VI. Mehmed Vahdeddin Han için hazırlanmıştı. İlk kez Sultan I. Abdülhamit Han zamanında yenilenen kapı son kez de Sultan Abdülaziz Han zamanında restore edilmiştir. Bab-ı sade kapısının sayvanında barok üslubunda rokoko izlerini görmekteyiz sayvanın tam orta kısmında yukardan aşağı doğru sarkıtılan bir âlem vardır. Kapının üzerinde yer alan Besleme-i şerife Sultan II. Mahmud Han’a aittir. Kapı kemerinin kilit taşının üzerinde hattat Mustafa Râkım Efendi tarafından çekilmiş Sultan II. Mahmud Han’ın tuğrası bulunmaktadır. 19. Yüzyılın başlarında sağlı ve sollu kapı duvarlarında büyük duvar tasvirlerine yer verilmiştir bu tasvirde 22 sütunlu avrupaî tarzda saray bahçesi, bahçenin ortasında bir........

© İstiklal