“Biat” ve “Sorgulama” kavramları toplumsal kesimler tarafından tanımlarının ötesinde farklı amaçlarla kullanılmaktadır.

Ülkemizde İslam’a mesafeli hatta karşı olan kesimler, İslami kesimleri lider veya bir otoriteye karşı sorgusuz “biat” etmekle suçlar, hatta aşağılarlar.

Bu kavramların açıklaması çok kolay gibi görünse de karmaşık, anlaşılması oldukça zordur.

Yazımda, bu kavramlarla ilişkili “itaat” ve “istişare” kavramları üzerinde de durarak bu karmaşık kavramları sade bir şekilde zor olsa da açıklamaya çalışacağım.

Biat Kültürü

Kısaca biat, “bağlanmak”, sadakat”, “bir lider, otorite veya bir sistemi” kabul etmek olarak tanımlanır. Yani, bir lider veya toplumsal bir otoriteye sorgusuz sualsiz bağlılık anlamına gelir.

Biat kültüründe, bireyler veya gruplar, liderlerine veya otoriteye tam bir itaat gösterir ve bu otoriteye itiraz etmek, sorgulamak pek hoş karşılanmaz.

Bu kültürün görüldüğü toplumlarda, bireylerin ya da grupların kendi düşüncelerini ve fikirlerini ifade etme özgürlüğü genellikle sınırlıdır.

Kişi, lider veya otoritenin emir niteliğindeki taleplerini içsel olarak kabul etmekte zorlansa bile “bizim bilemediğimiz ve göremediğimiz bir bildiği vardır” diyerek kabulü makul bir zemine oturtur.

Yani, “itaat et rahat et” anlayışıyla hareket ederek emri sorgulama yoluna gitmediği gibi emri yerine getirmese bile bunu açık açık ifade emekten de imtina eder.

Eğer herkes sadece itaat etmeye ve sorgulamamaya zorlanırsa bu durum yeni fikirlerin ortaya çıkmasını engeller, toplumu veya toplulukları statik hale........

© İstiklal