menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

‘Büyük turp’ ekonomisi

7 0
27.03.2025

Her ne kadar Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, neredeyse hemen her şeyin ekonomi yönetiminin kontrolü altında olduğunu söylese de, 19 Mart’ta başlayan Türkiye Cumhuriyet’nin, askeri darbeler hariç sayılı siyasî ve ekonomik çalkantılardan birini yaşıyoruz. Ekonominin ne kadar kırılgan olduğunu bir gün içinde gördük. Eğer ki TCMB’nin döviz rezervleri görece toparlanmamış olsaydı, çok ciddi bir kur şokuyla yüzleşecektik. TCMB rezervlerini eritmeyi göze alarak döviz sattığı için bugün dolar 38 TL seviyelerinde tutuluyor. Hemen ekleyeyim, TCMB kurlara müdahalesini sürdürüyor. Büyük olasılıkla cuma gününe kadar bu müdahalenin maliyeti yaklaşık 30 milyar doları bulacak gibi görünüyor. Zira krizin ilk dört gününde TCMB’nin döviz rezervleri 28 milyar dolar erimişti bile.

Bedeli, rezervlerde 30 milyar dolarlık erime

Bu kriz sürecinde, Türkiye’nin en savunmasız yanı kurlar… TÜİK rakamlarına göre bile beklentilerin gerisinde kalan bir dezenflasyon var. Gerçek rakamlarla resmî beklentiler arasındaki makas ise çok daha açık. Dövizde yaşanacak şok yükselişlerin enflasyonu tekrar alevlendireceği zaten herkesin malûmu. Bir bu kadar önemli sorun da özel sektörün kısa vadeli döviz borçları, eğer ki kurlarda sert yukarı yönlü hareketler yaşanırsa, bu borçluluk oranlarıyla pek çok firma çok ciddi zorluklar yaşayabilir. Bir tek ihracatçı firmalar için kurun yükselmesi belli bir avantaj sağlayabilir, ama o da kısa vadeli olur. Zira ara malları ve hammaddelerde dışarıya bağımlılık sebebiyle, girdi maliyetleri de artacaktır. Yine de Yılmaz’ın açıklamaları arasında yer alan birkaç doğrudan biri, şimdilik kaydıyla TCMB rezervlerinin kuru kontrol etmek için yapılacak müdahalelerde yeterli olduğu.

Konjonktürel olsa bile etkileri uzun sürecek

Yılmaz’ın konuşmasındaki pembe tablolar kısmını buraya aktarmaya pek gerek yok, ancak şu bölüm önemli: “Konjonktürel etkiler olumlu ya da olumsuz her zaman olabilir. Tabii ki etkilendik. Borsa düştü. Kur da TCMB ve diğer kurumların çabalarıyla oldukça istikrarlı seyre gelmiş durumda. Faiz oranlarında, risk algılarında bir miktar etkilenme oldu. Bunun üzerinde bütçe etkisinden bahsedebilirsiniz. Bunu abartmayalım. Bu olaylar uzun süre devam eder, ülkede kargaşa oluşur o zaman daha köklü bir etkiden bahsedebilirsiniz”.........

© İlke TV