Son aylarda vergi idaresi tarafından, vergi mükelleflerine risk analizi uygulaması kapsamında gönderilen izaha davet yazılarında, kasa hesabı yani 100 ve ayrıca 131 hesabına ilişkin açıklamalar talep edilmektedir. Tebliğ edilen, talep yazılarında idarenin istemiş olduğu şablona uygun bir tablo halinde yapılan işlemin açıklaması sorulmaktadır. Tarafımıza yansıyan durumlara göre, 100.000,00 TL üzerinde olan işlemlerde tüm mükelleflere, adat yapılmasını, aksi takdirde inceleme ve örtülü kazanç hükümlerine göre işlem yapılacağı tebliğ edilmektedir. Konuyla ilgili olarak; 2024 yılı için 28.12.2024 gün ve 32766 sayılı RG’de yayınlanan TC. Merkez Bankası tebliği yıllık H,25 oranına göre işlem yapılması istenilmektedir.

Aşağıda soru ve yanıtlar halinde, 100 kasa hesabına ilişkin adatlandırma konusunda açıklamalarımız yer almaktadır.

SORU 1 : İdare tarafından gönderilen yazılara nasıl bir cevap verilmelidir?

CEVAP: Vergi dairelerine yollanan yazılarda mükelleflerin daha çok 100 ve 131 nolu hesaba ilişkin yüksek bakiye veren firmaların adat yapıp yapmadığı, adat yaptıysa adat faturası ve hesaplama tablosu talep edilmektedir. Bunun için; mükelleflerden yanıt verme ve belge ibraz süresi 15 gün olarak belirtilmektedir. Bu yazılara süresinde yanıt verilmesi gerekmektedir. Aksi takdirde özel usulsüzlük cezası ile cezalandırılma söz konusu olacaktır. Süre yetmediği takdirde ek süre talep edilebilir.

SORU 2 : Kasa hesabına nasıl adat işlemi yapılacaktır?

CEVAP: Kasa hesabı; öyle bir hesaptır ki; sürekli hareket halindedir. Kasa hesabında, işletmenin durumuna göre mevcut olacak tutara ilişkin standart bir ölçüt bulunmamaktadır. Çünkü bu tutar işletmenin faaliyet gösterdiği sektör, işletmenin aktif büyüklüğü, net satışlarına ve iş hacmine göre farklılık gösterebilmektedir. Ticari hayatın, önemli bir gerçeği gereği olarak, basiretli bir iş adamının elinde atıl fon bulundurmaması gerekir. Yine ticari hayatın akışı gereği, normal ihtiyacın haricinde bulunan nakit fazlalıklarının çeşitli finansal enstrümanlar ile değerlendirilmesi gerekir. Kasa hesabının, bakiyesinin yüksek olmasının çeşitli sebepleri olabilir. En çok karşılaşılan sebepleri kısaca aşağıda olduğu gibi özetleyebiliriz:

1- Bordrolarda kayıtlı ücretlerin haricinde açıktan yapılan ödemeler,

2- Şirket ortaklarının, kişisel harcamalarının, eş ve çocukları ile yakınlarının giderlerinin şirket tarafından karşılanıyor olması,

3- Döviz değerlemesi sonucu oluşan kur farkları gibi fiktif gelir oluşumundan kurtulmak için bu bedellerin tahsil edilmiş gibi gösterilmesi,

4- Belgesiz harcamalar,

……..

Aslında; kasa hesabında yüksek bir bakiye görünüyor iken; bankadan kasaya para transferi veya banka kredisi kullanılması gibi durumlar kasa hesabında gözüken paranın aslında fiilen bulunmadığının ispatını teşkil etmektedir.

Hazine ve Maliye Bakanlığı vergi inceleme elemanları kasa hesabında gözüken yüksek nakit tutarları üzerinden faiz tahakkuk ettirilmek suretiyle, veya bu iddiayla vergi tarhiyatı yapabilmektedir.

İşletme kasasında bulunmayan söz konusu tutarlar için yukarıda belirtilen gerekçelere istinaden Kurumlar Vergisi Kanunu (KVK)’na göre cezalı tarhiyat yapılabilmektedir. Söz konusu kanunun “transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı” başlığını taşıyan 13/1. Maddesinde; “Kurumlar, ilişkili kişilerle emsallere uygunluk ilkesine aykırı olarak........

© Hukuki Haber