Avukatlık, kamu hizmeti gören serbest bir meslektir. Avukatlığın amacı; hukukî münasebetlerin düzenlenmesini, her türlü hukukî mesele ve anlaşmazlıkların adalet ve hakkaniyete uygun olarak çözümlenmesini ve hukuk kurallarının tam olarak uygulanmasını her derecede yargı organları, hakemler, resmî ve özel kişi, kurul ve kurumlar nezdinde sağlamaktır. Her ne kadar Kanun'da Avukatın kamu hizmeti gördüğünden bahsedilmiş ise de uygulamada yer yer adliyeler ile kurum ve kuruluşlarda Avukatların kamu görevi görmesinin yadırganarak karşılandığı da gözlemlenmektedir. Bu doğrultuda Avukatların vekaletname sunmadan Avukatlık Kanunu'nda sayılan kuruluşlar nezdinde bilgi ve belge incelemesi yapabileceği, belgelerden örnek alınmasını ise vekaletname sunulması ile almasında sorun yaşanmaktadır. Kanun'da avukatlara incelemek istedikleri belgelerle ilgili ilgisini ispat etmesi dahi istenmediğinden bu geniş yetkinin Kurumlar tarafından garipsenmesi, Avukatlık Kanunu'nun kurumlar tarafından bilinmemesi ve söz konusu Kanun'un çoğu zaman sadece adliyelerde geçerli olacağına dair Kanun'a aykırı kanaatte olmaları, Avukatlık Kanunu'nda Avukatlara verilen geniş bilgi ve belge inceleme yetkisinin diğer kanunlardaki özel hükümlerle sınırlandırılmasına müsaade etmesi uygulamada Avukatların Kurumlardan bilgi ve belge inceleme yapmasını zorlaştırmaktadır.

Avukatlık Kanunu'nun 02.05.2001 tarih, 4667 sayılı Kanun ile 1136 sayılı Avukatlık Kanunu'nun 2. maddesi 3. fıkrasına eklenen cümle ile; "Yargı organları, emniyet makamları, diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu iktisadi teşebbüsleri, özel ve kamuya ait bankalar, noterler, sigorta şirketleri ve vakıflar avukatlara görevlerinin yerine getirilmesinde yardımcı olmak zorundadır. Kanunlarındaki özel hükümler saklı kalmak kaydıyla, bu kurumlar avukatın gerek duyduğu bilgi ve belgeleri incelemesine sunmakla yükümlüdür." Bu Kanun hükmü ile Avukatların yukarıda sayılan kurum, banka, sigorta şirketleri, vakıflar, noterler, KİT'lerden diğer Kanunlardaki özel hükümler saklı kalmak kaydıyla bilgi ve belgeleri inceleyebileceği, kurumların da avukatlara yardımcı olma yükümlülüğünde olduğu açıkça belirtilmiştir.

Bir görüşe göre; 1136 sayılı Kanun'un 2/3. fıkrasında Avukatlara bilgi ve belge sunma yükümlülüğü olan kurumların Kanun'da sınırlı sayıda sayılan kurumlar tarafından yerine getirilebileceği ve Kanun'un bu fıkrasında sayılamayan kurumlardan bilgi ve belge talep edilemeyeceği yönündedir. Örneğin, (kamu iktisadi teşebbüsü niteliğindeki anonim şirketler, bankalar ve sigorta şirketleri dışındaki) ticaret şirketleri, dernekler, sendikalar ve siyasi partiler, Avukatlık Kanunu m. 2 III’te sayılmadıkları için, avukatlara-bilgi ve belge sunmak yükümlülüğü altında değildirler.1 Kanun'un bu kapsamda Kanunda belirttiği kurumları hangi ölçüte göre Kanun maddesine eklendiği açık değildir. Örneğin vakıfları anarken, dernekleri; bankaları anarken özel finans kurumları ve finansal kiralama şirketlerini niçin dışarıda bıraktığı) anlaşılamamaktadır.2 Ayrıca gerçek kişilere de avukatlara bilgi ve belge verme yükümlülüğü Kanun tarafından getirilmemiştir. Nitekim 4667 sayılı Kanun'un 413 no.lu Adalet Komisyonu Raporunda; " Savunmanın yargının temel unsurlarından birisi olduğu düşüncesinden hareketle, avukatlık mesleğinin günümüz........

© Hukuki Haber