İstanbul Barosunun 27.03.2025 tarihindeki açıklamasına göre[1]; Şişli ilçesinde yapılan toplantı ve yürüyüş sırasında üç avukat gözaltına alınmıştır. Bu durum karşısında, gözaltının yasal dayanağı olup olmadığına ilişkin olarak bu yazıyı kaleme almaya karar verdik.

Avukatın gözaltına alınıp alınmamasına ilişkin açık bir yasal düzenleme mevcut değildir. Düzenlemelere bakıldığında; 5271 sayılı Ceza Yargılama Yasasında (m. 130), avukatların bürolarında ne şekilde arama yapılabileceği düzenlenmiştir. Bu hükmün uygulanması açısından görev suçu-kişisel suç ayrımı yapılmamıştır.

1136 sayılı Avukatlık Yasasında (m. 58), avukatın görev suçlarının soruşturulmasının Adalet Bakanlığı iznine tabi olduğu, avukatın yazıhanesinin veya konutunun, ancak mahkeme kararıyla baro temsilcisi ve Cumhuriyet savcısı huzurunda aranabileceği, ağır ceza mahkemesinin görev alanına giren bir suçtan dolayı suçüstü hali dışında avukatın üzerinin aranamayacağı düzenlenmiştir.

Aynı yasanın 61. maddesine göre, ağır ceza mahkemesinin görev alanına giren bir suçtan dolayı suçüstü halinde soruşturma, bizzat Cumhuriyet savcısı tarafından genel hükümlere göre yapılır.

Görüleceği gibi, avukatın gözaltına alınması veya tutuklanmasıyla ilgili açık bir hüküm bulunmamakta olup özellikle avukatın aranmasına ilişkin düzenlemeler mevcuttur.

Ceza Yargılama Yasamızın 90 vd. maddelerinde koruma tedbirleri düzenlenmiştir. Buna göre; gözaltı, tutuklama ve arama, koruma tedbirleridir. Gözaltı ve tutuklama, kişi özgürlüğünü ihlal ederken arama, özel hayatın gizliliğini ihlal eder. Bu yönüyle gözaltı, aramadan daha ağır bir tedbirdir.

Diğer yandan gözaltına alınan bir kişi, Yargılama Yasasının 99. maddesine dayanılarak çıkartılan Gözaltı Yönetmeliği (m. 10) uyarınca aramaya tabi tutulmaktadır.

Hukuk metodolojisi bağlamında normların yorumlanmasında en çok kullanılan akıl........

© Hukuki Haber