3194 sayılı İmar Kanunu’nun 32. ve 42. maddeleri, ruhsatsız veya ruhsat ve eklerine aykırı “yapıları” konu almaktadır. Dolayısıyla, yapı niteliği taşımayan imalatlar için bu maddeler kapsamında yıkım kararı alınması veya idari para cezası uygulanması mümkün değildir.

Bu yazımızda, imar hukukunda ruhsata tabi olan yapılar ile “esaslı tadilat” ve “basit tadilat” ayrımı ele alınacak; ayrıca, konunun somutlaştırılması adına emsal yargı kararlarına yer verilecektir.

1.RUHSATA TABİ YAPILAR

3194 sayılı İmar Kanunu’nun “Tanımlar” başlıklı 5. maddesinde, “yapı” ve “bina” kavramları detaylı şekilde tanımlanmıştır:

- Yapı: Karada ve suda, dâimi veya muvakkat, resmi ve hususi yer altı ve yer üstü inşaatı ile bunların ilave, değişiklik ve tamirlerini içine alan sabit ve müteharrik tesislerdir.

- Bina: Kendi başına kullanılabilen, üstü örtülü, insanların içine girebildiği ve oturma, çalışma, eğlenme, dinlenme veya ibadet etme gibi amaçlarla kullanılan, ayrıca hayvanların ve eşyaların korunmasına yarayan yapılar olarak tanımlanmıştır.

Görüldüğü üzere, yapı kavramı oldukça geniş bir uygulama alanına sahiptir. Yapının en yaygın ve bilinen türü binalar olmakla birlikte, bina kavramı, yapıya kıyasla daha dar bir tanıma sahiptir. Her bina bir yapı olarak kabul edilirken, her yapı bir bina niteliğinde değildir.

Örneğin; istinat duvarı, iskele, temel betonu gibi imalatlar birer yapı olarak değerlendirilirken, bina kapsamında değildir.

Bir imalatın yapı niteliği taşıyıp taşımadığını belirleyen en önemli unsur, taşınmazın fiziksel durumunda değişiklik meydana getiren ve insan eliyle gerçekleştirilen "inşai" bir faaliyetin varlığıdır. Bu unsur, imar hukukunda ruhsata tabi olup olmadığı konusunda yapılacak değerlendirmelerin temel kriterlerinden biri olarak kabul edilmektedir.

2. ESASLI........

© Hukuki Haber