1. İmar Para Cezaları Hangi Durumlarda İade Edilir?

Ruhsatsız ya da ruhsata aykırı bir yapı yaptığınızda hem idari para cezası hem de hapis cezası alabilirsiniz. Ancak aynı fiil için iki farklı ceza verilmesi hukuken tartışmalıdır. Bu yazıda, 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 42. maddesinin 7. fıkrasına göre; ceza mahkemesi tarafından hüküm verilen durumlarda, daha önce ödenmiş olan idari para cezasının nasıl geri alınabileceği veya henüz ödenmemişse nasıl kaldırılacağı incelenecektir.

2. İdari Para Cezasının İadesi Veya Kaldırılmasının Şartları

Ruhsatsız veya ruhsat ve eklerine aykırı yapı yapmak fiili nedeniyle hakkında idari para cezası verilenlerin, aynı fiil kapsamında Türk Ceza Kanunu’nun 184. maddesinde düzenlenen “İmar Kirliliğine Neden Olma” suçu nedeniyle yapılan ceza yargılaması neticesinde mahkûm edilmesi halinde, tahsil edilen idari para cezasına ilişkin tutarın kendilerine iade edilmesi, tahsil edilmeyen para cezasının ise kaldırılması gerekmektedir.
(Danıştay İDDK, 28.06.2018 tarih ve K.:2018/3741)

2.1. İdari para cezasının iadesi veya kaldırılması için hangi şartlar gerekir?

2.1.1. Ceza, yeni düzenleme yürürlüğe girdikten sonra verilmiş olmalıdır:

3194 sayılı İmar Kanunu’nun 42. maddesi, Anayasa Mahkemesi tarafından 2008 yılında iptal edilmiştir. Bu iptalden sonra 17.12.2009 tarihinde yürürlüğe giren 5940 sayılı Kanun ile madde tamamen değiştirilmiştir. Bu yeni düzenlemede, aynı fiilden dolayı Türk Ceza Kanunu’nun 184. maddesine göre mahkûm olan kişilere, tahsil edilen idari para cezasının faizsiz olarak iade edileceği belirtilmiştir.

Yeni düzenleme geriye yürütülmez:
Kanunda ve Danıştay kararlarında, bu hükmün sadece 17.12.2009 tarihinden sonra verilen cezalara uygulanacağı, bu tarihten önce kesinleşen para cezaları için geçerli olmayacağı açıkça ifade edilmiştir.
(Danıştay 14. Dairesi, 01.04.2015 tarih ve E:2013/10845, K:2015/2472 sayılı karar)

2.1.2. TCK’nın 184. Maddesi Kapsamında “Mahkûmiyet” Kararı Olmalıdır

a) Hapis ya da Adli Para Cezası Verilmişse:
Eğer kişi, “İmar kirliliğine neden olma”........

© Hukuki Haber