7068 sayılı Kanun Emniyet Disiplin Tüzüğünü yürürlükten kaldırarak 2018 yılında yürürlüğe girmiştir. Bu makalede 7068 sayılı Kanuna dayanarak gerçekleştirilen idari işlemlerin iptaline dair yargı kararlarından örnekler sunacağız.

ŞÜPHEDEN SANIK YARARLANIR

Evrensel ceza hukukunda olduğu gibi disiplin hukukunda da "şüpheden sanık yararlanır ilkesi" uygulama alanı bulur. Dolayısıyla işlemin geçerli olabilmesi için isnad edilen fiilin işlediği yönündeki iddianın doğruluğunu ispata elverişli, hukuken kabul edilebilir nitelikte yeter derecede somut ve inandırıcı delillerin bulunması gerekir. (İstanbul BİM, 2. İDD, E. 2019/2195 K. 2020/1521 T. 28.10.2020)

Kavga esnasında kendini savunmaya yönelik hareketleri haricinde herhangi bir şahsı darp veya tehdit ettiği ya da şahıslara silah doğrulttuğuna

ilişkin müşteki beyanları haricinde hukuken kabul edilebilir nitelikte yeter derecede somut ve inandırıcı delillerin bulunmadığı görülmekle; kınama cezası ile tecziyesi yönünde tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uyarlık görülmemiştir. (İstanbul BİM, 2. İDD, E. 2020/1865 K. 2020/1489 T. 27.10.2020)

TİPİKLİK UNSURUNA AYKIRILIK

Davacının nöbet çizelgesi uyarınca 12 saat aralıksız çevre koruma nöbeti tuttuğu, bu esnada ihtiyacını gidermek için nöbet noktasına çok yakın olan bina içerisine girmesinin ardından, nöbetçi amirin gelmesi üzerine hakkında tutanak tutulduğu, dolayısıyla uzun süre tutulan nöbet esnasında davacının kısa süreli görev yerinden ayrılışının “amirin izni olmaksızın görev yerinden ayrılma” suçu kapsamında değerlendirilmesine olanak bulunmadığı... (Danıştay 5. Dairesi 09.11.2020 E. 2016/18295 K. 2020/4917)

Olay tarihinde aşırı derecede yağmur yağdığının anlaşıldığı, kolluk görevlilerinin de hava şartlarından dolayı oluşan aşırı olumsuzluk nedeniyle bu bölgedeki kapalı güvenli yerlerde kendilerini kısa süre ile koruma altına aldıkları görülmekte olup, öngörülmeyen bu istisnai ve zor durum nedeniyle davacının eyleminin "Amirin izni olmaksızın görev yerini terk etmek" olarak değerlendirilmesinin hakkaniyete ve maddi gerçekliğe aykırı düşeceğinden dava konusu işlemde hukuka uygunluk görülmemiştir. (İstanbul BİM, 2. İDD, E. 2019/1070 K. 2020/1123 T. 29.9.2020)

Memurların kanunlarla yasaklanmamış bir faaliyet için kendisinden talepte bulunan tanıdıklarına işyerlerinde ücret almaksızın yardım etmesi disiplin suçu olarak düzenlenmediğinden, "Resmi sıfatın gerektirdiği saygınlığı ve güven duygusunu sarsıcı" bir nitelik taşımadığı... (İstanbul BİM, 2. İDD, E. 2019/2205 K. 2020/1842 T. 18.12.2020)

Davacının, alacaklısı aynı şahıs olan birden fazla bonoda görev arkadaşı yanında taahhüt altına girdiği, söz konusu bonaların vade tarihlerinin farklı olduğu ancak temel ilişki anlamında farklı borçlardan kaynaklandığına ilişkin idarece somut bir bilgi ve belge sunulamadığı dikkate alındığında bonoların vade tarihleri farklı olsa da tek bir borç kapsamında değerlendirilmesi gerektiği, alışkanlık haline gelmiş bir borç ödememe durumunun söz konusu

olmadığı sonucuna varıldığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline... (İzmir BİM, 2. İDD, E. 2019/2162 K. 2020/485 T. 9.4.2020)

"Amirin usulüne uygun olarak verdiği emri yerine getirmemek" fiilini işlediğinden bahisle dava konusu disiplin cezası verilmiş ise de; söz konusu madde kapsamında disiplin cezası verilebilmesi için, göreve ilişkin verilen bir emrin yine görev sırasında yerine getirilmemiş olması gerekmektedir. (Samsun BİM, 4. İDD, E. 2020/431 K. 2020/775 T. 6.10.2020)

Tatil için gittiği Ordu ilinde silahını unutan davacının, silahını kimsenin bulamıyacağı bir yere kaldırmalarını istediği, davacının Ordu ilinde bulunmadığı sırada kayınvalidesinin silahı düşürerek patlamasına ve bu suretle yaralanmasına sebep olduğu, dolayısıyla davacının yaralanma olayında ihmali veya kusuru bulunmadığı, olayın ” dikkatsizlik, tedbirsizlik veya ihmal sonucu yaralanmaya sebebiyet vermek” fiilinin sübuta ermediği kanaatine varıldığından işlemin iptaline karar verilmiştir. (Danıştay 5. Dairesi 13.09.2018 E.2016/17962 K.2018/15507)

Davacının disiplin cezasına dayanak olan icra dosyalarının kredi ödemelerinden kaynaklandığı, eşinden boşanma sürecinde olduğu ve nafaka ödemeleri de bulunduğu dikkate alındığında bu durumun kendisini etkilediğine yönelik savunmasının kabul edilebilir olduğu, davacının borçlarını ödememeyi alışkanlık haline getirme saikiyle hareket ettiğine yönelik değerlendirme hakkaniyete uygun olmayacağından disiplin cezasının iptaline... (Ankara BİM, 2. İDD, E. 2020/1882 K. 2020/2303 T. 23.12.2020)

Davacının mesai arkadaşlarının alınan ifadelerinde, davacının gazinoya gittiğini beyan etmelerine karşın, sürekli suretle alkol almadığını, göreve alkollü gelmediğini, görevini aksatmadığını ve mesaiye gecikmediğini beyan ettikleri görüldüğünden eylemlerinin ”Görevine, sosyal ve aile yaşantısına zarar verecek derecede ... içkiye ... düşkün olmak." olarak değerlendirilmesine olanak bulunmamaktadır. (Konya BİM, 1. İDD, E. 2020/1312 K. 2020/1944 T. 17.12.2020)

Evlilik dışı yaşadığı ilişkiye münhasır olmak üzere (cinsel bir suçtan dolayı) davacı hakkında adli soruşturma ya da kovuşturma olmadığı dikkate alındığında, davacının evlilik dışı ilişki yaşamasının yüz kızartıcı ve utanç verici suç olarak nitelendirilmesi mümkün görülmemiştir. Bu durumda, davacının yukarıda belirtilen ve sabit olan fiiliyle ölçülü bir ceza ile cezalandırılması gerekir iken, Devlet memurluğundan çıkarma cezasıyla cezalandırılmasında hukuka uyarlık bulunmamaktadır. (Samsun BİM, 4. İDD, E. 2020/746 K. 2020/879 T. 20.10.2020)

Kendi nezaretindeki şahsı ekip aracına bindirip yanına geçen davacının araç dışında diğer polis memurunun nezaretindeki şahsın firarından sorumlu tutulmasında hukuka uyarlık bulunmamaktadır. (İstanbul BİM, 2. İDD, E. 2019/1592 K. 2020/554 T. 5.6.2020)

Davacının sözleşmesinin yenilenmemek suretiyle fesih edildiği tarih itibariyle ilgili fiili nedeniyle bir disiplin cezası olmadığı gibi davacının görevde başarısız olduğu ve kendisinden istifade edilemediğine ilişkin başkaca bir tespit bulunmadığından davacının anılan gerekçeyle sözleşmesinin yenilenmemek suretiyle fesih edilmesine ilişkin işlemde hukuka uyarlık bulunmamaktadır. (Erzurum BİM, 1. İDD, E. 2019/1985 K. 2020/1133 T. 11.12.2020)

Yetkisiz amirden izin alan davacının, iznin geçerli olup olmadığını sorgulama hak ve yetkisi bulunmadığından, rahatsızlığı nedeniyle grup amir vekilinden izin almak suretiyle evine gitmesi nedeniyle cezalandırılmasına ilişkin dava konusu kararda hukuka uyarlık bulunmadığı… (Erzurum BİM, 3. İDD, E. 2018/1311 K. 2019/798 T. 26.6.2019)

Dosya içeriğindeki bilgi ve belgeler, yukarıdaki mevzuat hükümleri ve açıklamalar ile birlikte değerlendirildiğinde; her ne kadar davacı ve eşi arasında bir tartışma yaşandığı vaki ise de, gerek eşinin şikayetinden vazgeçmiş olması gerekse vaki tartışmanın komşular ve çevreye sirayet eden bir etkisinin olmadığı gözetildiğinde, aile konutu içerisinde cereyan eden tartışmanın, tarafların özel hayatı kapsamında yaşanmış bir olumsuzluktan ibaret olduğu, bu mahiyetteki bir eylem nedeniyle disiplin yaptırımı uygulanmasının ise hukuka uygun olmadığı sonucuna varılmıştır. (İstanbul BİM, 2. İDD, E. 2019/1914 K. 2020/1533 T. 30.10.2020)

Her ne kadar bağış parasını elden kabul ederek kusurlu bir davranış sergilemiş olsa da, davacının bu eylemi resmi sıfatını kullanarak gerçekleştirdiği söylenemeyeceğinden, bu eylem karşılığında uygulanan disiplin cezasının "Tipiklik" itibariyle hukuka aykırı olduğu, dolayısıyla davanın reddi yolundaki istinaf konusu kararda isabet bulunmadığı sonucuna varılmıştır. (İstanbul BİM, 2. İDD, E. 2019/1745 K. 2020/707 T. 25.6.2020)

Davacının, amir vekili A.Ç. tarafından kendisine iletildiği halde amir vekili A.Ç.'yi iki kez daha arayarak, bir sıkıntı var ise taksi tutarak görev yerine gelebileceğini ifade ettiği, bu hususların diğer personelin ifadeleriyle doğrulanması karşısında, görev yerine gitmeye çabaladığı anlaşılan davacının "Kasıtlı" ve "Müsamaha" yahut "Savsaklama" şeklinde bir davranışından söz edilemez. (İstanbul BİM, 2. İDD, E. 2019/2104 K. 2020/1841 T. 18.12.2020)

Olayda, davacının kendi mülkiyetinde bulunan taşınmazda yapı ruhsatına aykırı ilaveler yapma fiilinin, özel hayat alanına ilişkin bulunması, bu hususun kamu göreviyle ilişkilendirilecek ve disiplin cezasına konu olacak bir yönünün bulunmaması karşısında, davacının "hizmet dışında resmi sıfatının gerektirdiği saygınlığı ve güven duygusunu sarsacak eylem ve davranışlarda" bulunduğundan bahisle yaptırım uygulanmasına ilişkin dava konusu........

© Hukuki Haber