6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun, riskli yapıların tespiti, bu yapılarla ilgili alınacak önlemler ve yıkım sürecine ilişkin özel hükümler içermektedir. Bu kanun kapsamında yapılan riskli yapı tespitleri, maliklerin mülkiyet hakkını doğrudan etkilediğinden, hukuki işlemin unsurlarının dikkatle değerlendirilmesi gerekir.

Kentsel dönüşüm sürecinde kritik aşamalardan biri, riskli yapıların belirlenmesi ve bu yapılara ilişkin risk tespit raporlarının hazırlanmasıdır. Bu raporlarla, yapının dayanıklılık durumu teknik ve bilimsel yöntemlerle değerlendirilerek, yapı sahiplerine resmi olarak iletilir. Malikler, raporun kendilerine tebliğinden itibaren 15 gün içinde itiraz hakkını kullanabilirler. Ayrıca, itiraz süresine bağlı kalmaksızın, tebliği takip eden 30 gün içerisinde idari yargı mercilerine başvurarak iptal davası açma hakkına da sahiptirler.

Riskli Yapı Tespiti Nedir?

6306 sayılı Kanun'un 1/d maddesi, "riskli yapı" kavramını, riskli alan içerisinde veya dışında bulunan, ekonomik ömrünü doldurmuş yahut bilimsel ve teknik bulgulara dayanılarak yıkılma veya ağır hasar görme tehlikesi taşıdığı belirlenmiş yapılar olarak tanımlamaktadır.

Bu yasal tanım uyarınca, bir yapının riskli olarak belirlenebilmesi için şu iki koşuldan birini sağlaması şarttır:

- Yapının ekonomik ömrünü tamamlamış olması veya

- Yapının yıkılma veya ciddi hasar görme tehlikesi taşıdığının bilimsel ve teknik verilere dayalı olarak saptanmış olması.

Riskli yapı tespiti süreci, 6306 sayılı Kanun'un ve bu Kanun'un Uygulama Yönetmeliği'nin ilgili hükümleri çerçevesinde yürütülmektedir.

Tespitin yapılması için yapı maliklerinden birinin başvurusu yeterlidir. Fakat idarenin de re’sen yetkisi doğrultusunda, riskli yapı tespiti başlatılması mümkündür.

Binanın mevcut haliyle can ve mal güvenliği açısından risk taşıyıp taşımadığının teknik esaslara göre değerlendirilmesi anlamına gelen riskli yapı tespiti, lisanslı kuruluşlar tarafından hazırlanır. Binanın taşıyıcı sistemlerinin dayanıklılığı, beton kalitesi, zemin analizi, görünür hasarlar vb kriterlerle değerlendirilen teknik rapor; Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı veya ilgili idare tarafından incelenir. Raporun onaylanmasıyla yapı, resmi olarak “riskli yapı” statüsüne alınır ve kanunda öngörülen süreçler başlatılır.

Tebligat ve İtiraz Süreci

Riskli yapı tespit raporu hazırlandıktan sonra bu rapor........

© Hukuki Haber