"İnsan yapımı her şey gibi, yapay zekanın da kendi bilinmeyen gölgeleri var; her türden tohumu taşıyorlar, ama aynı zamanda yeni yaşamın kıvılcımlarını da taşıyorlar."

İtalya Senatosu, yapay zekânın etik ve güvenli kullanımını temel alan önemli bir yasa tasarısını onayladı. Avrupa Birliği Yapay Zekâ Tüzüğü ile uyum içinde hazırlanan bu düzenleme, İtalya'nın kendi özgün yapay zekâ yönetişim modelini ve sektör bazlı kurallarını ortaya koyuyor.

Toplam 25 maddeden oluşan yasa, veri korumasından sağlığa, çalışma hayatından kamu yönetimi ve yargıya, hatta ulusal güvenliğe kadar pek çok alanda yapay zekânın insan odaklı ve güvenilir bir şekilde kullanımını şart koşuyor.

İtalya, bu adımıyla yapay zekâya açıkça bir mesaj veriyor: "Hızlı gitmene izin var, ama önce kemerini tak ve insan haklarına saygı göstermeyi unutma!"

İtalya'nın yapay zekâya ilişkin bu kararlı adımları, aslında yıllardır süregelen stratejik bir yaklaşımın sonucu. Ülkenin bu alandaki yolculuğunu daha yakından inceleyelim.

İtalya'da Yapay Zekâ Düzenlemelerinin Gelişimi

İtalya, yapay zekâ alanındaki hukuki düzenlemelere ve regülasyonlara Avrupa kıtasında en erken ve sistematik yaklaşan ülkelerden biri olmuştur.

- Bu sürecin temelleri 2018 yılında, İtalya'nın Dijital Ajansı (AgID) tarafından atıldı. Avrupa Komisyonu’nun "Yapay Zekâ için Avrupa Bildirgesi"ni yayımlamasının hemen ardından İtalya, ulusal düzeyde bir strateji belirleme çalışmalarına başladı.

- 2019 yılında, İtalya, yapay zekâ alanındaki ilk ulusal strateji taslağını oluşturdu. Bu taslak, etik ilkelere, insan haklarına ve şeffaflık kurallarına dayalı bir yapay zekâ kullanımını hedefliyordu. Bu adım, ülkede yapay zekânın hukuken ilk kez sistematik olarak tanınmasına olanak sağladı.

- 2020 yılı, pandemi etkisiyle dijitalleşmenin hızlandığı ve kamu hizmetlerinde yapay zekâ destekli sistemlerin denenmeye başlandığı bir dönem oldu. Bu süreçte İtalya, yapay zekâyı yalnızca teknolojik değil, aynı zamanda hukuki ve etik bir mesele olarak da ele almaya başladı.

- 2021 yılında İtalya, Avrupa Birliği'nin yapay zekâ düzenlemeleriyle uyumlu olacak şekilde kendi Ulusal Yapay Zekâ Stratejisini yayımladı. Strateji, araştırma ve inovasyonu desteklemek, endüstriyel yapay zekâ uygulamalarını yaygınlaştırmak ve yapay zekâ sistemlerinin etik kullanımını garanti altına almak gibi üç ana hedef içeriyordu.

- 2022 yılında İtalya, Avrupa Birliği’nin AI Act düzenleme sürecine aktif olarak katıldı. Özellikle yüksek riskli yapay zekâ sistemlerinin daha sıkı denetim altında tutulması gerektiğini savundu. Ülkenin veri koruma otoritesi, şeffaflık ve ayrımcılık risklerinin önlenmesi konusunda güçlü bir duruş sergiledi.

- 2023 yılı, İtalya'nın yapay zekâ ile ilgili regülasyonlarda önemli bir dönüm noktası oldu. Mart ayında, İtalya, kişisel verilerin korunmasına ilişkin endişeler nedeniyle ChatGPT’yi geçici olarak yasaklayan ilk Avrupa ülkesi olarak dikkat çekti. Bu karar, hem İtalya’daki hem de Avrupa’daki yapay zekâ hukuku tartışmalarını derinleştirdi.

- 2024 ve sonrasında İtalya, Avrupa Birliği’nin AI Act’ine uyum için kapsamlı hazırlıklara başladı. Ulusal otoriteler ve etik denetim mekanizmaları kurulurken, yüksek riskli yapay zekâ sistemlerine yönelik sertifikasyon süreçleri tasarlandı. İtalya'nın, yapay zekânın insan etkisi ve müdahalesi çerçevesinde sınırlandırılması yönünde güçlü bir politika geliştirdiği görülüyor.

Bu kronolojik gelişmeler, İtalya’nın yapay zekâ teknolojilerini sadece inovasyon........

© Hukuki Haber