Ticari hayatın vazgeçilmez unsuru olan kambiyo senetleri (çek, poliçe, bono) tedavüle çıkarıldıktan sonra eksiklik veya yanlışlık sebebiyle değişikliklerle muhatap olabilmektedir. Senet metnindeki değişiklikler bedele, vadeye, keşide tarihine, lehtara vs ilişkin olabilmektedir. Uygulama da özellikle çeklerde ibraz süresinin kaçırılması sebebiyle düzenleme tarihlerinde değişiklikler yapılmaktadır. Yapılan değişikliğin keşideci veya ciranta tarafından yapılıp yapılmadığı, usulüne uygun yapılıp yapılmadığı, ilgililerin rızasının olup olmadığı farklı sonuçlar vermektedir.

Türk Ticaret Kanunu’nun ''Senet metninde değişiklikler'' başlıklı 748 inci maddesindeki düzenleme ''Bir poliçe metni değiştirildiği takdirde, değiştirmeden sonra poliçe üzerine imza koymuş olan kişiler, değişmiş metne ve ondan önce imzasını koyanlar ise eski metne göre sorumlu olurlar'' şeklindedir. Türk Ticaret Kanunundaki atıflar sebebiyle bu hüküm çekler ve bonolara da uygulanmaktadır

Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun ''Senette çıkıntı, kazıntı ve silinti'' başlıklı 207 inci maddesi ''Senetteki çıkıntı, kazıntı veya silinti ayrıca onanmamışsa, inkâr hâlinde göz önünde tutulmaz. Bu tür çıkıntı, kazıntı veya silinti mahkemece senedin geçerliliğine ve anlamına etkili olacak nitelikte görülürse, senet kısmen veya tamamen hükümsüz sayılabilir.'' şeklindedir.

Kanuni düzenlemeler gereği senet metninde yapılan değişikliğe verilecek rıza; değişikliğin imzalanması veya paraflanması ile mümkündür.

HMK'nun 207. maddesi hükmü gereğince; senetteki düzeltmelerin borçlu (keşideci) tarafından onanması (paraf veya imza edilmesi) gereklidir. Yani, senette mevcut olan çıkıntı, kazıntı veya silinti ayrıca onanmamışsa, inkâr halinde göz önünde tutulmaz. Bu nedenle senet üzerinde yapılan değişikliklerin, geçerli olabilmesi için, düzenleyen tarafından imza veya paraf edilmek suretiyle onanması gerekir. Değişiklik yanında bulunan imzaya veya parafa itiraz halinde ise, mahkemece, yöntemince imza incelemesi yapılmalıdır. Değişikliğin onaylı olmaması veya değişiklik yanındaki imzanın keşideciye ait olmadığının anlaşılması halinde, düzeltme yok hükmünde olup, senedin düzeltme öncesi durumuna göre değerlendirme yapılır. (Bursa BAM 6. Hukuk........

© Hukuki Haber