İlk Kıvılcım
Havza, Millî Mücadele’nin başlangıç safhasında Türk milletinin bağımsızlık bilincinin uyanmasında ve örgütlü direnişin temellerinin atılmasında önemli bir role sahip olmuştur.
19 Mayıs 1919’da Samsun’a sonra 25 Mayıs 1919’da Havza’ya geçen Mustafa Kemal Paşa, burada aldığı kararlarla Millî Mücadele’nin ilk somut adımlarını atmıştır.
1. Havza Genelgesi ve Önemi
28 Mayıs 1919 tarihinde yayımlanan Havza Genelgesi, Millî Mücadele tarihinin ilk resmî bildirisidir. Bu genelge ile Mustafa Kemal Paşa, tüm yurttaşları işgallere karşı protesto mitingleri düzenlemeye ve milli birlik oluşturmaya çağırmıştır.
Genelge, halkı ilk defa doğrudan direnişe davet eden bir çağrı olması bakımından büyük öneme sahiptir. Böylece Millî Mücadele’nin temeli olan millî irade kavramı ilk kez açık biçimde ortaya konmuştur.
“Hattı Müdafaa Yoktur, Sathı Müdafaa vardır ve o satıh bütün vatandır” düşüncesi ve mücadelesi Havza’da vücut bulmuştur.
2. Halkın Direniş Ruhunun Uyanışı
Havza’da gerçekleştirilen mitingler, Anadolu’nun farklı bölgelerinde de benzer eylemlerin yapılmasına örnek olmuştur. Halk, işgallere karşı tepkisini açıkça göstermeye başlamış; bu süreç, Anadolu genelinde millî bilincin yayılmasına zemin hazırlamıştır.
Bu dönemde Havza, yalnızca bir kasaba değil, Türk milletinin kaderine yön veren bir direniş sembolü haline gelmiştir.
Havza, Millî Mücadele’nin başlangıç noktalarından biri olarak Türk milletinin bağımsızlık azmini örgütlü hale getiren bir merkez olmuştur. Bu yönüyle Havza, Amasya genelgesine, Erzurum ve Sivas kongrelerine ve nihayetinde Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşuna giden yolun ilk adımıdır.
Havza Millî Mücadelenin ilk karargâhıdır.
Ulu Önder........





















Toi Staff
Sabine Sterk
Gideon Levy
Penny S. Tee
Mark Travers Ph.d
Gilles Touboul
John Nosta
Daniel Orenstein