menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Hilâfet isteyen iki Harbokulu öğrencisinin 1935'te idama mahkûm edilmelerinin bilinmeyen öyküsü

133 1
02.02.2025

Bilmeyen ve duymayan artık kalmadığı için beş teğmen ile üç komutanın disiplinsizlik gerekçesi ile TSK’dan ihraçlarına yolaçan hadisenin ne olduğunu ve ayrıntılarını burada tekrar etmeme lüzum yok.

Osmanlı ve Cumhuriyet dönemlerinde benzer hadiseler yaşanmış ve çeşitli sebeplerle hem çok sayıda Harbokulu öğrencisi okuldan, hem de yine çok sayıda subay ordudan tardedilmişti...

Ama, beş teğmenin Silâhlı Kuvvetler’den ihracı ile Harbokulu öğrencilerinin geçmişteki tardları arasında fark var: Beş teğmen Harbokulu’ndan değil, Silâhlı Kuvvetler’den tardedildiler; zira diplomalarını alıp yemin etmiş ve subay olmuşlardı, artık öğrenci değildiler, Silâhlı Kuvvetler ile ilişkileri “subay” olarak kesildi, yani eski tâbiri ile “silk-i askeriyeden ihraç” edildiler.

Harbokulu’ndan ve TSK’dan geçmişte yapılan ihraçlar çeşitli gerekçelere dayanıyordu. Meselâ, 1939’da Nâzım Hikmet’ in de yargılandığı dâvâda Nâzım ile ilişkide oldukları iddiasıyla bazı öğrenciler ve subaylar tardedildiler, benzer ihraçlar 1944’te başlayıp ertesi sene son bulan Irkçılık-Turancılık dâvâsında da yaşandı. Harbokulu Kumandanı Albay Talât Aydemir’in başını çektiği 22 Şubat 1962’deki başarısız ayaklanmanın devamı olan 20 Mayıs 1963’teki darbe girişiminin ardından Talât Aydemir ile darbe teşebbüsünün liderlerinden Binbaşı Fethi Gürcan idam edilirlerken, o dönemde iki yıl olan Harbokulu’nun 1459 öğrencisinin tamamı okuldan atıldı.

1966 Haziran’ında, Harbokulu’nda ayrıntıları hâlâ tam olarak bilinmeyen tutuklamalar yapıldı. Söylentilere göre, bazı öğrenciler İlhan Darendelioğlu’nun yayınladığı ve Harbokulu’na sokulması yasak olan aşırı milliyetçi “Toprak” dergisini okuyorlardı ve okulda ırkçı bir teşkilât kurmuşlardı. 27 öğrenci için soruşturma başlatıldı, Kara Kuvvetleri Mahkemesi “disiplinsizlik” sebebi ile Askerî Öğrenciler Yönetmeliği’nin 97. Maddesine dayanarak üç öğrenciyi Harbokulu’ndan tardetti. Aynı günlerde, Cumhurbaşkanlığı........

© Habertürk