Türkiye’nin Ukrayna savaşında denge gözeten bir politika yürüttüğü düşünülürse, tarafsız saha olarak barış görüşmelerine ev sahipliği yapması akla gelmeyecek senaryo değil. Seçilmiş Başkan Trump, Putin ve Zelenski İstanbul’da pazarlık masasına oturur, barışın şartlarını konuşur ve ateşkes anlaşmasına varırlar. Aynı gün Trump, Avrupalı müttefiklere faturayı yollar. Böylece, “24 saat içinde bitiririm” dediği savaşı sonlandırmış olur. Hatta göreve resmen başlamadan yaparım iddiasında olduğuna göre İstanbul senaryosu, 20 Ocak gelmeden birkaç hafta içinde gerçekleşebilir.

Ancak nasıl bir fatura çıkar, orası meçhul. Kiev NATO’ya üyelik daveti ve Rusya içlerini vurabilecek uzun menzilli füzeler gibi beklentiler içinde, ancak Ukrayna’ya Batı desteğinin bileşeni Avrupalı müttefikler Trump’ın nasıl pozisyon alacağı konusunda en ufak bir fikre sahip değil. Kendisini iyi bir arabulucu ve savaş karşıtı başkan olarak sınıflandıran Trump seçim kampanyasında biteviye “24 saat” parolasını tekrarladı, ancak barışı nasıl kotaracağına dair ipucu vermedi. Hangi tarafın kazanacağını söylemedi mesela.

Faturanın Ukrayna’dan yana ağır olması beklenebilir. Çünkü ABD’nin Ukrayna’ya milyarlarca dolarlık yardımına çıkışırken, Ukrayna’nın toprak karşılığı Rusya ile anlaşabileceğini de söyledi Trump – ki Rus birlikleri halen Donbass içlerinde, 24 saatlik İstanbul senaryosunda Putin’in herhangi bir taviz vermesi gerekmez. Zelenski’nin Rusya’yı işgale kışkırttığını bile iddia etti Trump; “Hayatta gördüğüm en büyük satıcılardan biri. Tarihte kim almış bu kadar parayı” dedi. Kongre’nin bu yıl onayladığı 61 milyar dolarlık yardım paketini kastediyordu, savaşın ilk dönemlerinde de on milyarlarca dolar yardım gitmişti. Trump Ukraynalılara fena halde üzülüyordu, çünkü Zelenski kaybetmişti!

Wall Street Journal’ın haberine göre Trump ekibi ateşkes için çeşitli çözüm fikirleri geliştiriyor. Bunlardan biri Ukrayna’nın 20 yıl süreyle NATO’ya üye olmaması, karşılığında ABD’nin Kiev’e silah ikmaline devam etmesi şeklinde. Aynı plan, iki ülke sınırında askerden arındırılmış bir bölgeyi de içeriyor. Ancak nasıl bir gözlem gücü konuşlandırılacak belli değil – ABD birlikleri olmayacağı kesin, Trump ekibinin bir üyesi “Avrupalı birlikler olmalı” diyor.

Bu plan Ukrayna’nın pozisyonuyla pek örtüşmüyor; Kiev, ülkenin beşte birini işgal eden Rus birliklerinin tamamen çekilmesini istiyor ve Zelenski’ye göre NATO üyeliği savaşı sonlandırmanın temel taşlarından biri. Ancak büyük ölçüde ABD’nin silah sevkiyatına bağımlı oldukları için Trump bu kartı oynayarak baskı uygulayabilir. Rusya ile sıcak çatışmada Ukrayna’ya ilk silah sevkiyatı 2017’de Trump döneminde yapılmıştı; nitekim Ukrayna 2022’de Javelin tanksavar füzeleriyle savunma sayesinde Rusya’nın topyekün işgaline direnç gösterebildi. Biden Yönetimi Rusya saldırılarını tamamen püskürtünceye kadar silah desteği sözü vermişti. Trump’ın ise Zelenski’yi müzakere masasına oturmaya zorlamak için silah yardımını askıya alabileceğini öne........

© Habertürk