Kadınlar küresel çapta neden mi daha az doğuruyor? Hızlı ekonomik büyüme ile moderniteye uyum arasında eşgüdüm ayarı tutmadığı için!

2023 Nobel Ekonomi Ödülü’nün sahibi Harvard Üniversitesi’nden Claudia Goldin’in son çalışması, dünyada giderek azalan doğurganlık oranları ve bunların makro ekonomik analizi üzerine; “Bebekler ve Makro Ekonomi” araştırması 1950’lerden bugüne 12 ülkeyi inceliyor, aralarında Türkiye yok ama doğurganlık oranımız hızla düştüğü için analizle paralellik gösteren kesişme noktaları var.

Kadının iş piyasasındaki rolünü ve çalışan kadının yaşam koşullarını anlatmaya yıllarını adayan Goldin’in yeni çalışmasından çıkan sonuç şu: Savaş ve durgunluk dönemlerinden sonra hızlı ekonomik büyüme kadınları daha özgür kılıyor, ancak toplumların inanç ve değerleriyle gelenekleri aynı hızla değişmediği için moderniteyle uyumsuzluk başlıyor. Hem toplumsal cinsiyet hem de kuşak çatışmaları doğurganlık oranlarının hızla düşmesine yol açıyor. Ev içinde erkeklerin daha aktif olduğu ülkelerde ortalama çocuk sayısı, erkeklerin daha az ev işi yaptığı ülkelere göre daha yüksek.

Fakat her şeyi erkeklerden beklememek lazım! Goldin’in son sözünü şimdiden belirteyim; erkeklerin de doğum iznine çıkarılması birçok ülkede tartışılıyor, ancak doğum oranını artırmak için mutlak çözüm, sosyal devletin çocuk bakımını etkili şekilde sübvanse etmesi. Aynı İsveç, Fransa, İngiltere ve Kanada’da olduğu gibi. Bu sayede çocuk bakımında kadının üzerindeki orantısız yük kalkmış oluyor.

Afrika hariç bütün kıtalarda ortalama çocuk sayısı, nüfusun kendini yenilemesi için gereken 2.1’in altına düşüyor. Dünyanın en yüksek doğurganlık oranına sahip ülkesi 6.6 ile Nijer. Türkiye 1.5’le ortalamanın çok altında.

Goldin’in Avrupa, Asya ve Kuzey Amerika’yı kapsayan araştırması, gelişmiş ülkeler arasındaki farkları da keskince ortaya koyuyor. Güney Kore gibi doğurganlıkta “dibe vuran” altı ülkeyle, nispeten “ılımlı düşüş” kaydeden altı ülkenin ekonomik büyüme hikayelerinde yollar bir noktada ayrılıyor.

İkinci gruptaki ülkeler Danimarka, Fransa, Almanya, İsveç, İngiltere ve ABD. İkinci Dünya savaşı sonrası 1950’lerde ekonomik gelişmeyle birlikte kadınlar da........

© Habertürk