ABD-Çin ticaret savaşı yeniden alev aldı, hem de bu kez tarihin en kırılgan noktasında. Washington çiplerle vuruyor, Pekin nadir toprak elementleriyle karşılık veriyor. Bu, yalnızca bir ticaret restleşmesi değil, teknolojik egemenliğin, parasal güvenin ve küresel tedarik zincirinin kaderini belirleyecek bir satranç maçı.

➔Haftaya damgasını vuran gelişme, Çin’in holmium, erbium, thulium ve ytterbium gibi beş nadir toprak elementine daha ihracat lisansı zorunluluğu getirmesiydi.

➔Pekin böylece, zaten Nisan’da sınırladığı yedi elementin yanına beş kritik bileşen daha ekledi.

➔Bu, dünyanın p’ini madenleyen, �’ını işleyen Çin’in elindeki en keskin kart.

➔Ve tabi ki Trump’ı çıldırttı. 1 Kasım’dan itibaren Çin mallarına 0 ek gümrük vergisi ve yapay zeka yazılımlarına ihracat yasağı getirdi.

➔Bu, mayıs ayındaki kırılgan ateşkesin sonunu getirdi. ABD'nin Çin'den ithalatı zaten  düşmüşken şimdi tam bir kopuşun eşiğindeyiz.

➔Nadir toprak elementleri, dijital çağın görünmez damarları. F-35 jetlerinden Tesla bataryalarına, 5G ağlarından Nvidia’nın AI çiplerine kadar her kritik üretimin kalbinde onlar var.

➔Neodimyum elektrikli araç motorlarının mıknatısını, erbium fiber optik kabloları, dysprosium rüzgar türbinlerini ayakta tutuyor. Bu elementler olmadan teknoloji çalışmıyor, teknoloji olmadan da küresel ekonomi.

➔Çin’in nadir element kısıtlamaları yalnızca misilleme değil, stratejik bir kontrol ilanı gibi de. ABD’nin çip üstünlüğü, Çin’in element bağımlılığıyla kilitlenmiş durumda.

➔Nadir element arzında daralmanın küresel teknoloji üretimini  azaltacağı belirtiliyor. Bu da, yaklaşık 1 trilyon dolarlık bir GSYH kaybı demek.

➔Pekin, “meşru savunma” diyerek adımını atıyor ama gerçekte oyunun kurallarını değiştiriyor. Teknoloji ve yapay zekanın bir kilidi çipler yoluyla ABD’de ise diğer kilidi nadir elementlerle Çin’in elinde.

➔Elbette Batı ve ABD nadir element üretebilr, Çin de güçlü çipleri yapabilir. Ancak her iki tarafın da belirli bir zamana ihtiyacı var. Yapay zeka yarışı ise çok hızlı, kim öne geçerse önümüzdeki 30-40 yılın........

© Habertürk