(Açıklama: Bu yazı bir dizi yazısı olduğu için önceki bölümlerler birlikte okunması faydayı artıracaktır.)

1994 yılında katıldığım bir konferansta “Bir insanı sevk ve idare eden 8 adet psikomotor vardır. Bunlar ne 7 dir, ne de 9 dur” demişti Psikiyatrist Prof. Dr. Kemal Çakmaklı. Yıllar sonra bu konuya merak sardım. Ne de olsa motor diyordu. Motor demek sürükleyici güç demektir. Bizim Mühendislik alanında da geçerli bir karşılığı olmalı demiştim ve araştırmalarıma başlamıştım. Bunlardan en çok bilineni zekâdır. Hatta herkes çocuğunun psikiyatrik gücünü sadece zekâ ile ölçmeye kalkar. Bunun için de IQ testi yaptırır. Oysa zekâ bir kişinin sadece sekizde birini temsil ediyordu. İhmal edilen diğer motorlar çok ama çok ilginçti. Bir arabaya fiyat biçerken marka, model, km, yakıt, menzil, hacim gibi bir sürü değişkene bakarken, bir insanı sadece zekasıyla değerlendiriyoruz. Konuyu derinlemesine inceledikçe uykularım kaçtı. Zira, eğitimde ihmal ettiğimiz esas önemli bileşenler bunlardı. Amacım havacılık dersi vermek değil, ama Teknik Bilimlerle bir analoji kurmamız gerekiyor. Bir uçak düşünün pilot sadece gaz kelebeği (throttle) ile itki (trust) motorlarının kontrolünü yapıyor. Bu uçak uçabilir mi? pistte taksi modunda kalır ve havalanmaz. Havalansa da yönlendirilemez ve iniş yapamaz. Oysaki, mükemmel bir uçuş kontrolü için aileron, elevatör, rudder ve flaplar vardır. Bunlar, yuvarlanma, yunuslama, yalpalama ve frenleme hareketleri yaparak uçağa aerodinamik bir manevra katar. Pilot; hava, yük ve konum vb. şartlarına göre en uygun açısal pozisyonları belirleyerek yolcularını hedefine güvenle ulaştırır. Mesela hücum açısı denilen bir açı vardır. Bu açı düşük olursa kaldırma (lift) kuvveti tam oluşmaz, fazla olursa da uçak stall’e düşer. Yani kaldırma kuvveti kaybolup havada durma noktasına gelir.

Zekâ, motor; akıl ise pilottur. Akıl,........

© Habername