menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Bir Pakistan Hikayesi: Taliban

49 38
20.05.2025

Bir federasyon olan Pakistan’ın halkı beş büyük etnik gruptan oluşur. Nüfusun H’si Pencabi, ’si Sindi, ’i Peştu, ’u muhacir ve %5’i Beluç’tur. Sindiler Şii, diğer grupların büyük ekseriyeti Sünni’dir. Hindistan bağımsızlığını kazandığında ikiye bölününce, milyonlarca Müslüman Hindistan’dan Pakistan’a geldi. Pakistan’daki dört etnik gruptan herhangi birine mensup olmayanlara, mensup oldukları etnik grup dikkate alınmadan muhacir dendi. Muhacirlik zamanla bir üst kimliğe dönüştü.

Çoğu eğitimli olan muhacirler başkente ve metropollere yerleştiler. Orduda ve bürokrasi de görev aldılar. Pakistan’ın kurucu eliti oldular. Şii bir Sindi olan Butto seçimleri halkın büyük desteğiyle kazanana kadar Pakistan’ı muhacirler yönetti. Pakistan’da her etnik grup kendi dilini, muhacirler Urduca konuşur. Etnik grupların yaşam şekilleri, kültürleri son derece farklıdır. İslam halkın tek ortak paydasıdır.

Pakistan kurulduğu anda Afganistan’ın toprak talebiyle karşı karşıya kaldı. Peştu olan Afganistan Kralına göre Pakistan’ın Peştuların yaşadığı kuzey kesimleri Afganistan’a bağlanmalıydı. Kralın bu talebi kendisi açısından makuldü. O tarihlerde Afganistan nüfusunun üçte birini Peştular, üçte birinden biraz azını Tacikler ve üçte birinden biraz fazlasını Türkler oluşturuyordu. İsteğine ulaşabilseydi hem Afganistan coğrafi olarak genişleyecek hem de nüfusun ekseriyetini Peştular oluşturacaktı.

Kralın söyleminin Afganistan’ın politikası haline gelmesi, sömürgecilik döneminden beri dinamik olan Peştu milliyetçiliğini daha da güçlendirdi. Milliyetçilerin çoğunluğu Pakistan’daki Peştu bölgesiyle Afganistan’ın birleşmesini, azınlığı Pakistan’daki Peştu bölgesiyle Afganistan’da Peştuların yaşadığı bölgenin birleştirilerek Peştunya kurulmasını savunuyordu. Peştular Pakistan’da azınlıktaydı. Eğitimsiz, hor görülen bir gruptu. Diğer etnik gruplardan izoleydiler ve çok bağnazdılar. Diğer halkların tam Müslüman olmadıklarını düşünüyorlardı.

SSCB’nin Afganistan’ı işgal etmesinden sonra milyonlarca Peştu’nun Pakistan’ın Peştu bölgelerine yerleşmeleri ve mücahitlerin üs olarak kullandığı kampların kurulması, İslamabad’ı sıkıntıya soktu. Göçmenleri geri çeviremezdi zira gelenler........

© Habererk