Birinci Dünya Savaşının başlamasıyla birlikte İtilaf Devletleri, Osmanlı topraklarını nasıl paylaşacakları üzerine çalışmaya başlamışlardı. Çalışma masasının başında iki isim vardı: İngiliz temsilci Sir Mark Sykes ve Fransız muhatabı François Georges Picot...
Bu iki diplomat Ortadoğu Haritasını masaya serdiler. Ellerine bir cetvel aldılar. Sularına, dağlarına, sosyoloji, gelenek ve inançlarına bakmadan cetvelin bir ucunu Akdeniz’in küçük bir liman şehri olan Akka’ya, diğer ucunu da Kerkük’e koyup düz bir çizgi çektiler. Çizginin kuzeyini Fransa’nın işgal, nüfuz ve kontrol sahası olarak belirlediler, güneyini de İngiltere’nin... Doğu ve Güneydoğu Anadolu, Mezopotamya, Suriye ve Lübnan’ın içinde bulunduğu toprakları Fransa’ya, İsrail, Filistin, Ürdün ve Irak’ın içinde bulunduğu kısmı İngiltere’ye bıraktılar.

İtilaf Bloğunun iki ülkesi daha vardı: Rusya ve İtalya... Bu paylaşıma ikna edilmeleri için onların da gönülleri alındı. Rusya’ya İstanbul Antlaşması ile belirledikleri Türk boğazlarının kontrolü yanında Batı Ermenistan’ı bıraktılar. İtalya’ya Antalya’dan İzmir’e kadar uzanan Akdeniz ve Ege topraklarını verdiler. Üç dinin kutsal mekânlarını barındıran Kudüs’te uluslararası bir yönetim kurmayı kararlaştırdılar.

İngiltere, gizli kalması şartıyla bu planın başarılı olacağına müttefiklerini ikna etti. Sykes-Picot Anlaşması 1916 yılının Mayıs ayında imzalandı. Onu başka görüşmeler, müzakereler ve anlaşmalar izledi.

Paylaşım kavgasında dengeler sürekli değişip Rus devrimi gibi beklenmedik gelişmeler olsa da Sykes-Picot’un çizdiği harita, Ortadoğu coğrafyasının kaderini belirledi.
Üstelik İngiliz savaş kabinesi, Yahudilerin de denkleme dahil edilmesi için bir dizi karar aldı. 2 Kasım 1917’de Dışişleri Bakanı James Balfour, Siyonist hareketin liderlerinden Rothschild’e bir mektup yazarak Yahudileri Filistin’e çağırdı.

Tarihe........

© Haber7