İslam kültüründe estetik anlayış, Allah’ın el Mutasavvir (Tasarımcı, Ressam) ve es Sani (Sanatçı) isimlerinin ruhuna dayanır.

On dört asırlık İslam tarihi boyunca İslam sanatı hep canlı olmuş, sanat teori ve pratiğiyle zirveleşmiştir. İslam medeniyetinin kavranması ve açıklanmasında sanat eserlerinin önemli bir rolü vardır.

İslam felsefesinde estetik ve sanat felsefesi alanlarında ciddi bir birikim oluşmuştur. İslam estetiği, güzelliği Allah’ın varlığının delillerinden biri olarak görmüştür. Tevhit, İslam estetiğinin ve sanat felsefesinin esasını oluşturur.

Hangi sanat türü olursa olsun, İslam sanatının üç temel ilkesi vardır: a) Soyutlama; b) Sterilizasyon ve c) Geometri.

Soyut sanatın aradığı şey, duyusal doğanın arkasında, değişmeyen mutlak bir temel varlık düşünmek, bunu aramak ve bunu duyumsamak, hissetmektir. Bu temel varlığı araştıracak olan sanat, aynı zamanda onu kendi biçim verme eylemi içinde yaratılmış olmayı deneyimleyecektir; Yaratan yaratılan ilişkisinin bilincine var.

Alışılmış olan biçim anlayışı nesnelerin biçimlerine dayanmaktaydı. Maya çalışacaktır. Soyut sanat, nesnelerin dünyasından, dış dünyanın görülebilir olan şeylerinin biçiminden az ya da çok vazgeçmek, uzaklaşmak durumundadır. Nesne artık önemli değildir.

Özdeşleyim aracılığıyla algı objesinin içinde bulunduğu durumu kavramak yerine, soyutlama aracılığıyla sanatçı nesneleri tüm tesadüfi özelliklerinden soyarak temel evrensel ilgileri ve değerleri (denge, durum, ölçü, sayı gibi bireysel bir durumun özelliği ile gizlenen ve örtülen değerleri) ortaya koymaktadır.

Önemli olan, evrenin sahip olduğu duyusal olarak kavranamayan tasarım ilkesini ve varlığın dayanağı tümel yasayı, yaratılış zorunluluğunu kavramaktır.

Allah teala sonsuz ilmi ve sonsuz iradesiyle tasarlayıp sonsuz kudreti ve Yaratıcı (hâlik) ve Sanatçı (sani) isimleriyle evreni bir sanat eseri olarak yaratmıştır. Evren, güzeldir; o minnetini, şükrünü güzelliğiyle ifade etmektedir.

Soyutlama motivasyonuyla hareket eden sanatçı, tasvirini üretirken uzam tasvirini kesin olarak bırakmaktadır. Nesneleri birbirleriyle doğrudan bağlayan........

© Haber7