menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Turp deyip geçme!

17 10
28.04.2025

Cumhurbaşkanı Erdoğan, geçtiğimiz günlerde Meclis’teki bir grup toplantısında yaptığı konuşmada İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne yönelik yolsuzluk ve terör soruşturmaları üzerinden CHP’yi eleştirirken, “Henüz heybede duran büyük turplar ortaya dökülmedi” ifâdesini kullanmış ve “Heybedeki büyük turplar ortaya saçıldığında bunların, bırakın milleti, kendi yakınlarının suratlarına bakacak yüzleri dahi kalmayacak” şeklindeki sözleri de peşinden eklemişti. İşte o gün bu gündür politik bir fenomene dönüşen turp, şimdilerde herkesin dilinde.

Demirel’in siyasete kazandırdığı turp

Turpun büyüğü heybede, ifâdesini her ne kadar bir deyim olarak kullanıyorsak da aslında bu bir Aydın fıkrasıdır. Türkiye’de bunu ilk defa siyaset terminolojisine kazandıran da Süleyman Demirel.

Dönemin Cumhurbaşkanı Demirel, 2005’te NTV’de İsmet Solak’ın programına konuk olur. Program sona erdikten sonra gazeteciler Baba’yı bırakmaz, soru yağmuruna tutarlar onu. O da sorulan bir konuya açıklık getirmek için bu fıkrayı anlatır:

Aydın’da köylünün biri yetiştirdiği turpları, satmak üzere pazara getirmiş. Fakat adamın tupları yamrı yumru ve ufakmış. Müşterinin biri gelmiş, turpları incelemiş, gözü tutmamış, eliyle şöyle evirip çevirip eliyle tartmış; turpları beğenmeyip tezgaha bırakmış ve uzaklaşmaya başlamış. Turpları satan köylü müşterinin ardından seslenmiş:

Geri gel beyim, turpun büyüğü heybede, turpun büyüğü heybede!

Gazeteciler, takip eden günlerde Demirel’in peşini bırakmazlar; her fırsatta, turpun büyüğü heybede deyimini hatırlatıp bir daha sorarlar. Bunlardan birisi de Yavuz Donat’tır, gündemde de derin devlet tartışmaları vardır o sıralar:

Efendim, turbun büyüğü derin devlet mi?, diye sorar.

Demirel, saklamaya hâcet görmeden, “Evet” der ve devam eder:

Demokratik istikrar korunamazsa, yönetimde zaaf belirirse turpun büyüğü ortaya çıkar.

Yahya Kemal’in göz zevki

Yahya Kemal, turpu pek yemese de sofrada onun göz zevkinin olmazsa olmazıdır turp. Büyük şairin demlendiği bir sofrada,........

© Haber Vakti