Bu günlerde dünyanın her yerinde, dış politikayla ilgilenenler uluslararası sistemin geleceğiyle ilgili benzer birtakım sorular soruyor. Uzun zamandır mevcut uluslararası düzenin en tanımlayıcı özelliklerinden biri olarak görülen büyük güç davranışı, İkinci Dünya Savaşı sonrasında kurulan sistemin çözülme sürecine girdiğini gösteriyor. Dünyanın yeni bir geçiş dönemine girmekte olduğu konusunda herkes hemfikir. Gittikçe artan krizler ve ülkeler arasındaki gerginlikleri çözüme kavuşturma konusundaki başarısızlık, bu geçiş döneminin ne kadar karmaşık olduğunun işaretleri. Büyük güçler arasındaki gerginliklere ve ihtilaflara baktığımızda, bunların yeni geçiş sürecinin yansımaları olduğunu görüyoruz. Ancak ülkelerin yeni bir uluslararası sistemin tesisi için hazırlık yaptığına dair ufukta hiçbir işaret yok. Uluslararası toplum, gelecek dönemin kuralları, normları, standartları ve kurumlarının neler olabileceğini bilmiyor. Dahası, hiçbir büyük güç veya uluslararası örgüt, yeni düzenin mimarı olmaya veya bu yöndeki çabalara destek vermeye istekli görünmüyor.

Uluslararası sistemin dönüşümüyle ilgili tartışmalar yeni değil. Soğuk Savaşın bitmesinden sonra birçok kişi, uluslararası sistemin idaresi için yeni kurumlar ve kurallar oluşturulması ihtiyacını dile getirdi. Soğuk Savaş dönemine özgü mekanizmaların ve kurumların dünyada yeni ortaya çıkan sorunlara ve tehditlere cevap vermekte yetersiz kaldığı konusunda bir görüş birliği vardı. Ana misyonu barışı ve güvenliği korumak olan BM Güvenlik Konseyi benzeri kurumlar, bazı çatışmalarda çözümden ziyade sorunun bir parçası olmaya başladı. En kanlı ve şiddetli çatışmaların........

© Günışığı Gazetesi