Sizler bu yazıyı okurken ben Japonya’da olacağım… Japonya ki neden olduğunu bilmediğim bir şekilde çocukluğumdan beri beni çeken, büyüleyen, korkutan, heyecanlandıran, merakımı kaşıyan, dünyada en çok görmek istediğim yerlerin başında gelen, beni en çok cezbeden ve bazen de irkilten o kadim, tekinsiz, saygı ve huşu uyandıran kültürdür…Ve Japonya deyince, pek tabii ki ilk aklıma gelen kadın, dünyanın ilk romanına imza atmış olan Murasaki Shikibu…

Çoğu insan, romanın Batılı bir (s/z)ana(a)t olduğunu ve erken modern çağda çiçek verdiğini düşünür. Oysa Genji’nin Hikâyesi olarak bilinen bu meyve, 11. yüzyılın ilk çeyreğinde Japonya’nın Heiane İmparatorluğu çağında bir kadın tarafından yazılmış bir romandır. Yazarının adı Murasaki Shikibu olarak geçer, günümüzde de bu kitabı aldığımızda bu yazar ismiyle tanırız. Oysa adı, sanı, hayatı gizemli bir buluttur. Yine de onun kim olabileceğine dair bazı ipuçları vardır.

Romancımızın adı belli olmamakla beraber yazdığı şiirleri ve romanda bahsettiği kişilerden dolayı edebiyat tarihçiler, bugün Shikibu olarak nam salmış hanımefendinin saray günlüklerinden yola çıkarak adeta dedektiflik yaparak onun 973-1014 yılları arasında yaşamış Fujiwara no Karoruko adlı bir nedime olduğunu düşünüyorlar. “Murasaki” ismi romanda geçen bir karakterden dolayı kullanılıyor. Bu arada Murasaki kelimesi de mor salkımdan gelen eflatun rengine verilen ad.

FUJIWARA KLANI’NDAN

Ailesinin kraliyet ailesiyle içli dışlı, güçlü Fujiwara klanı olduğu, babasının da yerel bir vali olmuş ama ön plana çıkmasının nedeni antolojilere girmiş şiirleri ve özellikle Çin edebiyatı konusunda bir alim olarak tanınıyor. Büyükbabaları da zamanın namlı şairleri. Bu aile 9. yüzyıldan itibaren saray ile yakın ilişkiler kurmuş, imparatorlara gelin vermiş bir aile olarak iki küsur yüzyıl boyunca nüfuslu ve önemli bir aile olarak kabul görmüş.

Shikibu, bu dönemde babasıyla yaşayan nadir kızlardan biri- bu belki de annesini erken kaybetmiş olmasından kaynaklanıyor zira bu........

© Gazete Pencere