Atapuerca, İspanya'nın kuzeyinde Burgos şehri yakınlarında yer alan, dünyanın en önemli arkeolojik ve paleontolojik alanlarından biri olarak kabul edilen bir bölge. Özellikle bölgedeki arkeolojik alanların en ünlüsü olan Sima de los Huesos, Paleolitik dönem insanlarına ait çok sayıda fosil barındırır. Bu alan, bir mağara sistemi içinde yaklaşık 13 metre derinlikte yer alır ve burada bulunmuş fosiller 400.000 yıl öncesine kadar uzanır. Bu kalıntılar, Homo Heidelbergensis olarak adlandırılan insan türüne aittir ve bu tür Sapiensle birlikte Neandertallerin ortak atası olarak kabul edilir.

Sima de los Huesos'ta bugüne kadar yaklaşık 28 bireye ait kalıntılar bulunmuştur. Bu fosiller arasında kafatasları, çene kemikleri, dişler ve diğer kemik parçaları yer alır; bunlar dünyanın en büyük ve iyi korunmuş insan fosili koleksiyonlarından birini oluşturur. Bölgedeki çalışmalar, 1970'lerde başlamış ve 1990'larda düzenli kazılarla hız kazanmıştır. Kazıyı yöneten Juan-Luis Arsuaga ve ekibinin çalışmalarında elde edilen fosiller üzerinde yoğun morfolojik ve genetik analizler de yürütülmektedir.

Fosillerin yanı sıra, bölgede bazı taş aletler ve hayvan kemikleri de bulunmuştur. Bu buluntular, o dönemdeki insanların avlanma ve beslenme alışkanlıkları hakkında bilgi vermektedir. Ayrıca, fosillerin bir çukurda toplu halde bulunması, bu insanların ölülerini kasıtlı olarak bu şekilde defnetmiş olabileceğini düşündürmektedir; İsrail'deki Skhul ve Qafzeh mağaralarında bulunan ve Homo Sapiens’e ait olduğu düşünülen en eski insan mezarlarının bundan yaklaşık 120-100 bin yıl öncesine tarihlendiği düşünülürse, Neandertallerin bu denli erken bir tarihte gömme ritüeline sahip olması, insanlığın tüm zihinsel ve kültürel evrim öyküsünü değiştirebilecek kadar önemlidir.

Kazıda çalışan bilim adamları Juan-Luis Arsuaga ve Antonis Bartsiokas'ın geçenlerde yayımladığı ortak bir çalışma, insanın evrimi konusunda bildiklerimizi........

© Gazete Pencere