Türkiye’nin bağımsızlık savaşında Sovyet Rusya hükümetinin TBMM hükümetine silah ve para yardımı iyi bilinen, belgeli, üzerinde çok sayıda akademik çalışma yapılmış bir konudur. (Örneğin bkz. Alptekin Müderrisoğlu, Kurtuluş Savaşının Mali Kaynakları, Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi, 1999). Buna karşı İslamcı ve ülkücü faşist antikomünist çevrelerin arada bir dile getirdikleri patetik bir efsane vardır. Milli Savunma Üniversitesinin rektörü, tarih “profesörü” Erhan Afyoncu, geçenlerde bu efsaneyi yeniden dolaşıma soktu. Afyoncu’nun hiçbir yeni argümanı, tanığı veya belgesi yok, bildiğimiz yalanı bir kez de onun ağzından duymuş olduk. Bu arada, Erhan Afyoncu’nun tarih bilgisi o kadar derin ki Merzifonlu Kara Mustafa Paşa’nın “Viyana önünde Kızılelma için can verdiğini” sanıyor. (Bkz. https://x.com/eafyoncu/status/1808254414852890656. Merzifonlu Viyana yenilgisinden sonra Belgrad’da padişahın fermanıyla idam edildi).

Afyoncu’nun yeniden dolaşıma soktuğu iddiaya göre Kurtuluş Savaşında Sovyet Rusya’nın Türkiye’ye verdiği altınlar, 1920’de devrilen Buhara emirliğinin yerine kurulan Buhara Cumhuriyetinin hazinesiymiş. Buhara Cumhuriyeti “cumhurbaşkanı” Osman Kocaoğlu, Afganistan’a kaçan Buhara emirinden kalan hazinedeki 100 milyon altın rubleyi Türkiye’ye yardım amacıyla Lenin hükümetine vermiş, ama Lenin bu paranın çok azını (18 milyon altın kadarını) TBMM hükümetine göndermiş, kalanını vermemiş. İddia bu. Osman Kocaoğlu, Buhara emirliğini Bolşeviklerin yardımıyla deviren Genç Buharalıların sağ kanadından bir Özbek milliyetçisiydi. Başkurt milliyetçisi Zeki Velidi Togan gibi o da bir süre Bolşeviklerle anlaşmış sonra da Basmacı ve karşıdevrimci saflara geçmişti. Son Buhara emiri Alim Han gibi Afganistan’a kaçan Osman Kocaoğlu, Basmacılarla birlikte Bolşeviklere karşı savaşan Enver Paşa’nın öldürülmesi üzerine Afganistan’dan Türkiye geldi. Bütün ömrü boyunca yeminli bir SSCB düşmanı oldu. Onun oğlu Timur Kocaoğlu da CIA’nin soğuk savaştaki antikomünist propaganda aygıtı olan Radio Free Europe’ta tam 17 yıl çalıştı. Baba ve oğul 1962’den beri bu iddiaları dile getirdiler ancak hiçbir zaman hiçbir belge veya tanık gösteremediler. Ancak iddianın ilk sahibi onlar değil, bizzat devrik Buhara hanıydı.

Son Buhara emiri Alim Han, Afganistan’dayken yazdığı veya yazdırdığı Fransızca bir kitapta hazinesine Bolşeviklerin el koyduğunu ve Bolşevik komutan Frunze’nin emriyle bu hazinenin vagonlara yüklenerek Rusya’ya gönderildiğini iddia etti. (Bkz. Said Alimkhan, La Voix de la Boukharie Opprimée, Paris, 1929, sf. 62-63. Ayrıca bkz. Shawn T.........

© Gazete Manifesto