Paris’in kreş reformu Türkiye’ye ilham olabilir mi?
Paris sokaklarından yükselen çocuk kahkahaları, artık yalnızca kültürel bir romantizm veya Disneyland güzellemesi değil, yeni bir reform hareketinin de yansıması.
Fransa, yerel yönetimlerin kalbinden çocuk bakım hizmetlerine hayat veren bir model inşa ederek erken çocukluk eğitiminde yeni bir döneme adım atıyor.
Fransa, 1 Ocak itibariyle, çocuk bakımı hizmetlerini yeniden şekillendiren kapsamlı bir reform başlattı.
Reform, ülkede sayıları yaklaşık 2,17 milyon olan 3 yaş altı çocuklar için yerel belediyelerin kamu hizmetinde daha etkin bir rol üstlenmesini öngörüyor.
Belediye yönetimlerinin, bölgedeki ailelerin ihtiyaçlarına göre bakım planları oluşturması, uzun vadeli stratejiler geliştirmesi, ebeveynlik destek programları yürütmesi ve eğitimli personel istihdamı sağlaması hedefleniyor.
Nüfusu 3.500’ün üzerinde olan belediyeler, ihtiyaca göre çocuklara yönelik bakım olanaklarını planlamak zorunda. 10.000’den fazla nüfusa sahip belediyeler ise uzun vadeli bakım hizmetleri planı hazırlamak, bir çocuk bakım merkezi kurmak, müstakbel ebeveynler için bir bilgilendirme noktası açmak ve bu alanda kapsamlı bir plan geliştirmekle yükümlü.
Amaç, çocuk bakımı hizmetlerinde daha tutarlı ve erişilebilir bir sistem oluşturmak.
Sebep ise basit. Belediyeler, yerelde vatandaşların sorun ve ihtiyaçlarına en yakın düzeyde konumlanan yönetim birimleri oldukları için, sınırları dahilinde yaşayan hanelerin gereksinimlerini belirlemek ve bu gereksinimlere uygun, topluluk temelli bakım çözümleri geliştirmekle yükümlü.
Erken çocukluk eğitimine dair tüm yeni bakım tesislerinin kurulumu, artık belediye iznine tabi olacak.
Ancak bu hamle, sadece bir uygulama sorunu değil; aynı zamanda bir finansman ve insan kaynağı kriziyle karşı karşıya. Zira çocuk bakım sektöründe Türkiye’de olduğu gibi Avrupa’da da personel eksikliği ve kapasite yetersizliği ciddi sorunlar yaratıyor.
Yeni reform kapsamında Fransa’da belediyelerin kapasitesini güçlendirmek suretiyle bu yeni görevler için başlangıçta 86 milyon avroluk bir destek öngörülse de bu miktar yetersiz bulunuyor ve finansman belirsizliği devam ediyor.
Peki neden özel sektör değil de belediyelere daha fazla odaklanılıyor?
Öncelikle, özel sektörün, çocuk bakım hizmetlerinde önemli bir yeri olsa da kalite ve maliyet standartları Avrupa’da bir süredir yeni bir zorluk alanı doğuruyor. Profesyonel eğitim eksikliği, personel yetersizliği ve çalışma koşulları nedeniyle sektörde ciddi bir iş gücü kaybı yaşanıyor.
Bu yeni reform, mevcut sorunları sihirli bir değnek değmişçesine çözmekten ziyade, uzun vadeli bir dönüşüm süreci başlatmayı hedefliyor. Zira yerel yönetimlerin yerel özelliklere, sosyokültürel farklılıklara ve hatta nüfus yoğunluklarına göre özelleştirilmiş, erişilebilir ve nitelikli hizmetler sunması için belli bir zaman geçmesi gerekecek.
Peki Fransa’daki bu reform çabaları karşısında Türkiye’nin büyük şehirlerindeki durum nasıl?
Türkiye’de erken çocukluk bakım hizmetleriyle ilgili olarak 0-72 ay grubu için gündüz bakım evleri ve kreşler, devlete bağlı kurumlar veya gerçek ve tüzel kişilerin özel kurumları üzerinden açılabilir ve Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından denetlenir. Ancak belediyeler bu alanlarda henüz aktif değil.
Dahası, devlet, yerel yönetimler, özel sektör ve aileler arasında bu yaş grubunun bakımına dair sorumluluk bölüşümünü belirleyen bir yasal çerçeve de yok.
Oysa 20. Milli Eğitim Şurası’nda 0-3 yaş için bütüncül, kapsayıcı ve entegre bir yaklaşımla erken çocukluk eğitimine erişimin desteklenmesi şeklinde bir tavsiye kararı alınmıştı.
Zaten 0-2 yaş aralığındaki çocuklarda okullaşma oranı OECD ülkelerinde yüzde 33 iken Türkiye’de yüzde 3 düzeyinde kalıyorsa burada bir sorun var demek.
“Kelimelerin gücü vardır,” der Ursula K. Le Guin. “Kelimeler olaylardır, bir şeyler yapar, bir şeyleri değiştirirler. Hem konuşanı hem de dinleyeni dönüştürürler; enerjiyi bir ileri bir geri besler ve büyütürler. Anlayış veya duyguyu bir ileri bir geri besler ve büyütürler.”
Bu yaklaşımı uluslararası ilişkilere aktardığımızda, reformların ve iyi uygulama örneklerinin de çok büyük bir gücü vardır. Çünkü bu reformlar bir........
© Gazete Duvar
