Bir ‘oburluk’ hikayesi: KFC ve Pizza Hut niye iflasın eşiğinde?
İşte yine krediye dayalı bir ‘oburluk’ macerasının sonunu izliyoruz. Art arda açılan onlarca yeni restoran, kuruyemiş ticareti, film yapımcılığı, batık şirketleri satın alma derken, bir ay içinde her şey iskambil kağıdı gibi devrildi. Ve yine hesap döndü dolaştı günlük bir kova tavuk, bir dilim pizza fiyatına çalışan 6 bin emekçiye kaldı. Şimdi haklarını almak için şu soğukta KFC ve Pizza Hut restoranlarının kapısında bekliyorlar. Bizim büyük ‘girişimcimiz’ ise para edecek ne var ne yok dükkandan söküp götürüyor!
Peki, Türkiye’nin en eski fast food zincirlerinden birisi nasıl oldu da iflasın eşiğine sürüklendi? 2012’de Obama’nın seçim kampanyasında görev aldı diye medyanın parlattığı, ‘Yılın Girişimcisi’ ödülü verilen İlkem Şahin, iddia ettiği gibi ABD’li tekelden kazık mı yedi? Yoksa tavuk tedariği bile sağlayamazken iştahla başka işlere el atmanın ceremesini mi çekiyor? Hepsinden önemlisi babasının serveti sayesinde sülalesinin ömrünü garantilemiş bir patronun konkordato hakkı varken, eve ekmek götüremeyecek onca çalışanın alacakları ve borçları ne olacak?
Tam bir yıl önce, 12 Şubat 2024’te, GQ Dergisi’nin ‘Men Of The Year’ (yılın başarılı erkeği) seçtiği İlkem Şahin için övgüler düzülüyordu. 1960’larda Malatya’daki kayısı tarlasında gıda işiyle başlayıp kısa sürede Babaeski’de tekstile sıçrayan babasının şirketini, 2014’te farklı alanlara açıp holdinge dönüştürmüştü. GQ’nun 1980’lerden kalmış küflü ‘yuppie kuşağı’ (kentli girişimci erkek) etiketine uygun biçimde yeni şirketinin tabelasına da adının baş harflerini kazımıştı: İş Holding.
‘Kredi musluğunun’ gürül gürül aktığı yıllardı. O da kana kana içti. GQ ödülü vesilesiyle verdiği röportajda uzun uzun iyilikten, dostluktan, maddiyatın araç olduğundan filan bahsettikten sonra şöyle diyordu: “Her şeyden önce değer yaratma potansiyeli olan işlere odaklanıyorum.”
Aradığı değerleri de hemen buldu zaten! 2020’de KFC ile Pizza Hut’ın Türkiye operasyonlarını, ABD’li tekel Yum Brands’tan aldı. 2022’de Peyman Kuruyemiş’in yeni sahibi oldu. Bir yıl sonra Almanya’da iflas aşamasına gelmiş jant üreticisi BBS’yi portföyüne katıyordu. Aynı yıl yine Almanya’da iki asırlık kağıt........
© Gazete Duvar
