Tren yolculuğunu sevenler bilir. Treniniz kıvrılarak ilerlerken bazen aynı yöne yolcu ve yük taşıyan araçların yol aldığı kara yoluna yaklaşır, bir süre aynı yönde gidersiniz. Camdan dışarı bakarken aynı yönde giden taşıtları, hatta içindekileri görürsünüz. Sonra tren tünele girerken kara yolu geniş bir yay çizerek ayrılır, bir süre hatta bazen saatlerce gözden kaybolur. Siz onu unutmuşken yine çıkıverir ortaya. Kara yolu görünmediğinde dahi orada olduğunu, aynı yöne doğru başka türlü bir akış olduğunu bilirsiniz.

Newroz bayramının kutlanma biçimleri ile Kürt siyasetinin gelişim dinamikleri arasındaki ilişki buna benzer. Benzetme ile bir ayrılık ya da siyasal alan ile kültürel alan arasında bir rekabet kastedilmemektedir. Bahsedilen, tarihin derinliklerine uzanan bir geçmişi, bundan kaynaklanan geniş kapsamı ve anlam kapasitesi olan Newroz’un, güncel siyaset ile yıldan yıla değişen ilişkilenme biçimidir. Bir başka deyişle, Newroz ana siyasal evladı ile her yıl o yılın siyasal gündeminin gerektirdiği biçimde bağ kurar, ihtiyaca göre bir içerik ve pozisyon alır. Bazen siyasal evlat onu korur, kollar ve ayakta tutar, bazen ana evladına moral verir, önünde kanal açar.

1982’de Diyarbakır Cezaevinde Mazlum Doğan’ın 21 Mart’ı 22 Mart’a bağlayan gece bedenini ateşe vermesinde, 1991’de Nusaybin’de Kışla Mahallesi’ndeki mezarlıktan ilçe merkezine yürürken açılan ateşte ölenlerde, “kanlı geçeceği ve büyük olayların yaşanacağı” bilinmesine rağmen 1992’de Şırnak ve Cizre’de ölüme yürüyenlerde, 22 Mart 1992'de Rahşan Demirel'in İzmir Kadifekale'de kendini yakmasında olduğu gibi, başlangıçta Newroz’u yeşertmek ve ona kitlesel meşruiyet kazandırmak amaçlanmıştı. 1990’lı yıllar boyunca kan ve acı yüklü, çetin koşullarda verilen emek, 2000 yılında Newroz gösterileri için kazanılan iznin yolunu açtı.

İlerleyen yıllarda Newroz, siyasal mücadeleye borcunu ona sunduğu kitlesel görünürlük ve artan meşruiyeti ile ödedi. 2003 Newroz’unda milyonlar ABD’nin Irak işgalini onun bağrında protesto etti. 2013'te Abdullah Öcalan’ın........

© Evrensel