Washington DC, New York ve San Francisco’da birçok köşe başında, apartman veya evlerin ön kapılarında, alışveriş merkezlerinin yakınında, sokakta elbise, eşya, çanta vb yığınları arasında gördüm onları. Ellerinde bir afiş, üzerinde “Homeless” yazısı ve altında yardım isteğini belirten cümleler.

Evsiz, evsizler diye hep duymuştum, aslında Türkiye’ye çağrışımını da vereceğim ama Homeless kelimesini duymamıştım. Kadın, erkek, yaşlı, genç çok sayıda, “kalıcı bir adresi olmayan” yani evsiz (homeless) insan gördüm. En çok da New York ve San Francisco’da.

Genç yoldaşım Ekim Kılıç, evsizlerin Amerika’nın önemli bir gerçekliği olduğunu, ekonomik sıkıntılar, artan ev kiraları, sağlık giderleri vb nedenlerle giderek arttıklarını anlattı. Öyle ki öğretmen evsizlerin olduğundan da bahsetti. Bir öğretmen ve evsizlik… Bu bana ‘acaba abartı mı’ diye de gelmedi değil. Nasıl olduğunu sordum; “Burada sağlık hizmetleri çok pahalı, ev kiraları da giderek yükseliyor. Aldığın ücret de giderek düşüyor. Bir hastalanman ya da ekstra bir gider, durumu iyi olan insanların bile biranda yoksullaşmasına, hatta evini kaybetmesine yol açıyor” diye özetledi ve ekledi: “Burada ülkemizdeki gibi dayanışma da yok. Bir anda kendini sokakta, evsiz olarak bulabiliyorsun.” Hoş artık dayanışma Türkiye’de de giderek yok oluyor ya…

Yıllarca sağlık sektöründe çalışan kardeşim de benzer şeyleri söyledi. Devletin çok sınırlı, belirli kesimin sağlık giderlerini üstlendiğini, bunun dışında sağlık hizmetlerinin özel sektörde olup, hangi hastalık olursa olsun sağlık giderlerini, ilaçlarını kişilerin kendilerinin karşılamak zorunda olduklarını, karşılayamama durumunda sağlığı için elinde ne var yoksa sattıklarını söyledi. Kapitalist ülkeleri örnek alan Türkiye’de de sağlık hizmetleri giderek, “paran kadar sağlık” haline dönüşmüş durumda…

Ekim de kardeşim de San Francisco’da konuştuğum Amerikalı arkadaşlar da bu şekilde evlerini kaybeden, kendilerini bir anda sokakta bulan insanların çokluğuna dikkat çektiler. Bu tür ekstra giderler nedeniyle mortgage ile alınan evlerin taksitlerinin ödenemediği, bankaların da kişilerin gelir durumuna göre kredi vermediği için evin geri kalan ödeme miktarı ne ise onun üzerinden satışa sunulup, kişilerin ellerinden alındığı bilgisini verdiler.

***

Peki, Amerika’daki evsizlere ilişkin veriler ne durumda? www.voaturkce.com ve Webtekno sitelerindeki verilere göre, Amerika’da 2022 ile........

© Evrensel