Ulusların sefaleti: Dünya Bankası küresel sefaleti nasıl gizliyor?
Yoksulluk kapitalizmde ortadan kaldırılabilecek ya da kaldırılmak istenen bir durum değildir. Aksine bir toplumdaki yoksul sayısı ne kadar artarsa bağımlı nüfus o denli genişler. Bu nedenle yoksulluk sermayenin hem üretim ilişkilerinde hem siyasal alanda toplumsal denetimini sağlama araçlarının başında gelir. Yoksulluk ideolojik ve ekonomik siyasal bileşkeye dönüştürüldüğünde ücretleri baskılamaktan sosyal yardımların dağıtımındaki önceliklere dek bir kontrol aygıtına dönüşür. Bunun için yoksulluk belirli bir sistem dahilinde ölçülebilir hale getirildikçe yoksulluğu yönetilebilir kılmanın mekanizmaları da sağlanmış olur.
Dünya Bankası uzun süredir küresel yoksulluğu ölçmeye çalışıyor. Başta Birleşmiş Milletler kalkınma programı olmak üzere pek çok uluslararası kurum da Dünya Bankasının veri setini kullanarak yoksulluğa dair istatistiksel çıkarımlarda bulunuyor.
Dünya Bankasının 15 yoksul ülkenin ulusal yoksulluk sınırlarından türettiği, 2011 yılı satın alma gücü paritesine (SGP) göre hesaplanan uluslararası yoksulluk sınırına (UYS) göre günde 1.90 dolar ve altında yaşayan geçinen herkes aşırı yoksul kabul edildi. Bu istatistiksel havuza başka düşük gelirli ülkelerin de eklenmesiyle birlikte UYS en yoksul 28 ülkenin 2017 SGP’lerine göre ifade edilen ulusal yoksulluk sınırlarının ortancası olarak kullanıldı.
Yoksulluğun her ülkenin sosyoekonomik ve demografik özelliklerine göre değişiklik göstermesi nedeniyle 1.90 dolarlık sınır yetersiz kalmaya başladı. Temel kamu hizmetlerine erişim, ısınma, ulaşım, barınma, kırsal ve kentsel büyüme hızı gibi kriterlerin UYS’nin dışında kaldığı eleştirileri Dünya Bankasını rakamını revize etmeye zorladı ve eylül 2022’de günde 1.90 dolarlık sınırı 2.15 dolara çektiler.
Dünya Bankasının Yoksulluk ve Eşitsizlik Platformunun eylül 2024 verilerine göre günde 1.90 dolar ile yaşayan kişi sayısı 538 milyon iken, bu rakam günde 2.15 dolara kaydırıldığında 692 milyona yükselir. Ancak burada önemli bir detay daha var. Dünya Bankası 1.90’lık sınırı, aynı dönem için sadece doların yaşadığı enflasyon kadar artırsaydı bile yeni sınır 2.72 dolar olacaktı. Gerçekten yoksullar için enflasyon verisi hesaplanırsa ya da doların yaşadığı enflasyonun ABD dışında daha şiddetli olduğu........
© Evrensel
