Türkiye’deki demografik durumu incelerken iki olguyu karşılaştırdığımızda çarpıcı bir sonuç ortaya çıkıyor. 2024 yılı itibarıyla nüfus artış hızı binde 3.4 iken, (kayıtlı) işçileşme hızı yüzde 1.95 oldu. Nüfusun 7’den 77’ye tüm katmanlarının iş gücü piyasasına dahil edilmesine dayanan sermaye birikim modeli, en zengin yüzde 10’luk kısımda servet artışına yol açarken, en yoksul yüzde 50’lik kısımda sefalet birikimi ve güvencesiz koşullarda çalışmadan kaynaklı iş cinayeti olarak cisimleşiyor.

Credit Suisse ve UBS tarafından hazırlanan 2024 yılına ait “küresel servet raporu”na göre Türkiye’de en zengin yüzde 1’lik kesim toplam servetin yüzde 39.5’ini elinde tutuyor. World Inequality Database’in gelir dağılımı hesaplarına göre ise en zengin yüzde 1’in milli gelirden aldığı pay yüzde 23.9; en yoksul yüzde 50’nin payı da yüzde 14.1. Buna karşılık en yoksul yüzde 50’nin milli gelirden aldığı pay sadece yüzde 14.1 iken, toplam servetin sadece yüzde 2.6’sına sahip.

Hiper-eşitsizliğin derinleştiği koşullarda mülksüzleşmenin ve yoksullaşmanın yoğunlaşması daha çok çocuğun erken yaşlarda işçileşmesine neden oluyor. TÜİK’in verilerine göre kayıtlı çocuk işçi sayısı; 869 bini 15-17 yaş arası çalışanlar, 503 bin 962’i MESEM programları kapsamında çalışanlar olmak üzere 1 milyon 373 bindir. 15-17 yaş grubundaki yaklaşık her dört çocuktan biri çalışma hayatındadır. Ancak bildiğimiz üzere yaz aylarında okulların kapanması, enformel sektörlerde istihdamda olanlar ve mevsimlik işlerde çalışmayla birlikte çocuk işçi sayısı 3 milyonu aşmaktadır.

Çocuk işçiliğindeki artış, iktidarların “kötü ekonomi yönetimi” veya “kötü eğitim politikaları”nın sonucu gibi görüldüğü takdirde sosyal bir anomali gibi algılanır. Ne var ki, çocuk emeği her zaman artık-değerin başlıca kaynaklarından biri olmuştur. Karl Marx, Kapital’in ilk cildinde çocukların çalışma alanına sokulmasıyla sermaye için beşerî sömürü malzemesinin artırıldığını, iş gününün ölçüsüz bir biçimde genişletmesiyle de çocuklar dahil işçilerin bütün ömrüne el........

© Evrensel